ano ang kahulugan ng wika essay

#WalangPasok
Breaking News
Photography
ALS Exam Results
Aeronautical Engineering Board Exam Result
Agricultural and Biosystem Engineering Board Exam Result
Agriculturist Board Exam Result
Architecture Exam Results
BAR Exam Results
CPA Exam Results
Certified Plant Mechanic Exam Result
Chemical Engineering Exam Results
Chemical Technician Exam Result
Chemist Licensure Exam Result
Civil Engineering Exam Results
Civil Service Exam Results
Criminology Exam Results
Customs Broker Exam Result
Dental Hygienist Board Exam Result
Dental Technologist Board Exam Result
Dentist Licensure Exam Result
ECE Exam Results
ECT Board Exam Result
Environmental Planner Exam Result
Featured Exam Results
Fisheries Professional Exam Result
Geodetic Engineering Board Exam Result
Guidance Counselor Board Exam Result
Interior Design Board Exam Result
LET Exam Results
Landscape Architect Board Exam Result
Librarian Exam Result
Master Plumber Exam Result
Mechanical Engineering Exam Results
MedTech Exam Results
Metallurgical Engineering Board Exam Result
Midwives Board Exam Result
Mining Engineering Board Exam Result
NAPOLCOM Exam Results
Naval Architect and Marine Engineer Board Exam Result
Nursing Exam Results
Nutritionist Dietitian Board Exam Result
Occupational Therapist Board Exam Result
Ocular Pharmacologist Exam Result
Optometrist Board Exam Result
Pharmacist Licensure Exam Result
Physical Therapist Board Exam
Physician Exam Results
Principal Exam Results
Professional Forester Exam Result
Psychologist Board Exam Result
Psychometrician Board Exam Result
REE Board Exam Result
RME Board Exam Result
Radiologic Technology Board Exam Result
Real Estate Appraiser Exam Result
Real Estate Broker Exam Result
Real Estate Consultant Exam Result
Respiratory Therapist Board Exam Result
Sanitary Engineering Board Exam Result
Social Worker Exam Result
UPCAT Exam Results
Upcoming Exam Result
Veterinarian Licensure Exam Result
X-Ray Technologist Exam Result
Programming
Smartphones
Web Hosting
Social Media
SWERTRES RESULT
EZ2 RESULT TODAY
STL RESULT TODAY
6/58 LOTTO RESULT
6/55 LOTTO RESULT
6/49 LOTTO RESULT
6/45 LOTTO RESULT
6/42 LOTTO RESULT
6-Digit Lotto Result
4-Digit Lotto Result
3D RESULT TODAY
2D Lotto Result
English to Tagalog
English-Tagalog Translate
Maikling Kwento
EUR to PHP Today
Pounds to Peso
Binibining Pilipinas
Miss Universe
Family (Pamilya)
Life (Buhay)
Love (Pag-ibig)
School (Eskwela)
Work (Trabaho)
Pinoy Jokes
Tagalog Jokes
Referral Letters
Student Letters
Employee Letters
Business Letters
Pag-IBIG Fund
Home Credit Cash Loan
Pick Up Lines Tagalog
Pork Dishes
Lotto Result Today
Viral Videos

KAHULUGAN NG WIKA – Ang Kahulugan, Buod Ng Uri, Teorya, At Iba Pa

Kahulugan ng wika – ang kahulugan at ang buod ng uri, teorya, at katangian.

KAHULUGAN NG WIKA – Sa paksang ito, ating alamin at tuklasin ang kahulugan ng wika at ang buod ng nakapalibot nito na kabilang ang uri, tanda, at teorya.

Ang wika ay isang sistemang komunikasyon na madalas ginagamit ng tao sa isang partikular na lugar. Ito rin ay isang bahagi ng pakikipagtalastasan at kalipunan ng mga signo, tunog at mga kadugtong na batas para maiulat ang nais sabihin ng kaisipan. Ginagamit ang sistemang ito sa pagpapaabot ng kaisipan at damdamin sa paraan ng pagsasalita at pagsusulat.

Mga Uri ng Wika

Balbal – Ang pinakamababang antas at bumubuo nito ng mga salitang kanto.
Lingua franca o Panlalawigan – tumutukoy sa salitang ginagamit ng partukular na lalawigan
Pambansa – Ito ay ginagamit ng buong bansa
Pampanitikan – Ginagamit ito sa panitikan katulad ng tayutay, idioma, at iba pa.

Mga Katangian ng Wika

Ang wika ay masistemang balangkas
Ang wika ay sinasalitang tunog
Ang wika ay arbitraryon simbolo ng mga tunog
Ang wika ay komunikasyon
Ang wika ay pantao
Ang wika ay kaugnay ng kultura
Ang wika ay ginagamit
Ang wika ay natatangi
Ang wika ay dinamiko
Ang wika ay malikhain

Mga Teorya ng Wika

Teoryang Bow-wow – mga tunog na niliha nga mga hayop.
Teoryang Ding-dong – ito ay mga sariling tunog ng lahat ng bagay sa kapaligiran
Teoryang Pooh-pooh – ang paggamit ng bibig na bumubuo ng mga tunog na galing sa mga emosyon
Teoryang Ta-ra-ra Boom De Ay – ang wika ay galing sa mga tunog na nilikha galing sa mga ritwal.
Teoryang Sing-song – ang wika ay galing sa musika
Teoryang Biblikal – Genesis 11:1-8 na nagsasabi na ang buong lupa ay iisang wika at iisang mga salita
Teoryang Yoo He Yo – natuto ang taong magsalita dahil sa kanyang puwersang pisikal.
Teoryang Ta-ta – nangahulugang itong paalam.
Teoryang Mama – unang sinabi ng sanggol dahil hindi niya masabi ang salitang mother .
Teoryang Hey you! – teoryang mula sa linggwistang si Revesz.
Teoryang Coo coo – tinutukoy nito sa mga tunog na nalilikha ng mga sanggol na ginagaya nga mga matatanda
Teoryang Babble Lucky – nagmula ang wika sa mga walang kahulugang bulalas ng mga tao.
Teoryang Hocus Pocus – nanggaling ang wika sa tulad ng pinanggalingan ng mga mahikal o relihiyon ng mga ninuno.
Teoryang Eureka! – ang ating mga ninuno ay may ideya ng pagtatakda ng mga arbitraryong tunog upang ipakahulugan sa mga tiyak na bagay.

Ano ang Kahulugan at Kahalagahan ng Wika?

Sa paksang ito, pag-uusapan natin kung ano ang kahulugan at kahalagahan ng wika. Filipino language, Tagalog, wikang Pilipino, ano mang paraan natin ito tawagin, mahalagang maunawaan natin ang kahulugan at kahalagahan ng ating wika. Tara at sama-sama nating tuklasin.

Table of Contents

Ano ang wika?

Ang wika ay hindi lamang simpleng pagsasalin ng salita at pangungusap. Ito’y isang makapangyarihang instrumento na nagbubuklod sa mga tao at nagdadala ng kahulugan sa ating buhay. Sa pamamagitan ng wika, nagkakaroon tayo ng paraan upang maiparating ang ating mga damdamin, ideya, at kaalaman.

Sa isang mas malalim na antas, ang wika ay nagiging daan para sa pag-unlad ng kultura at identidad ng isang lipunan. Ito’y mas higit pa sa simpleng komunikasyon; ito’y naglalaman ng kasaysayan, tradisyon, at ang kolektibong karanasan ng isang grupo ng mga tao.

Ang wika ay isang bahagi ng ating pagkakakilanlan. Sa bawat wika, nararamdaman natin ang kakaibang pag-uugma at koneksyon sa ating mga kasamahan. Ito’y nagbibigay-daan sa atin na maging bahagi ng isang komunidad, kung saan nagkakaroon tayo ng pagkakaisa at pag-unawaan.

Mahalaga rin ang wika sa edukasyon. Ito ang susi upang maunawaan natin ang mga aralin at maging daan tungo sa mas mataas na antas ng kaalaman. Sa pamamagitan ng wika, nagiging mas mabilis at mas epektibo ang pagtuturo at pagkatuto.

Ngunit, may kamalian bang magsabi na isang wika lang ang tama? Hindi. Ang kahulugan ng wika ay nag-iiba depende sa kulturang kinabibilangan natin. Bawat wika ay may sariling yaman at kaakit-akit na pagkakaiba. Ito’y nagdadala ng kasaysayan at pag-usbong ng bawat grupo ng tao.

Bakit mahalaga ang wika?

Ang bawat bansa sa mundo ay may ginagamit na wika. Tayo bilang mga Pilipino ay mayroon ding matatawag na sariling wika – ang wikang Filipino. Ang gamit at halaga ng wika ay hindi limitado sa komunikasyon lamang, ito ay nagbibigay din ng pagkakakilanlan sa atin bilang mga Pilipino. Tara at ating isa-isahin ang mga dahilan kung bakit mahalaga ang wika.

Pag-unlad ng Kultura at Komunikasyon

Ang Wika ay mahalaga upang magkaroon ng maayos na komunikasyon ang bawat Filipino. Palaging nagbabago at lumalago ang ating Wika. Sa bawat titik, sa bawat tunog ay naroroon ang kakaibang himig ng bawat salitang lumalabas sa ating bibig na nagbibigay-buhay sa ating kultura at nagbubukas ng daan sa masusing pag-unawa sa ating Wika.

Paglalakbay sa Pagkakakilanlan

Sa pagdaan ng panahon, nakikita natin kung paano umusbong at nagbabago ang ating Wika. Ayon pa kay Henry Gleason “ang wika ay isang masistemang balangkas ng sinasalitang tunog na pinili at isinaayos sa paraang arbitraryo upang magamit ng mga tao sa pakikipagtalastasan na nabibilang sa iisang kultura”.

Ang pahayag na ito ni Henry Gleason ay naglalarawan ng pangunahing katangian ng wika. Ayon sa kanyang pagsusuri, ang wika ay isang masistemang balangkas ng sinasalitang tunog na pinili at isinaayos nang arbitraryo. Narito ang ilang mahahalagang bahagi ng kanyang pahayag:

Masistemang Balangkas: Ang wika ay isang sistematikong istraktura ng mga tunog na may kahulugan. Ito ay may sariling patakaran at sistema na sinusundan upang maging epektibo sa komunikasyon.
Sinasalitang Tunog: Ang mga tunog na binubuo ng mga letra at kombinasyon ng mga ito ay bumubuo ng mga salita. Ang bawat salita ay may kaugnay na kahulugan na nauunawaan ng mga tagapagsalita.
Pinili at Isinaayos nang Arbitraryo: Ang pagpili at pag-ayos ng mga tunog upang magkaruon ng kahulugan ay isinagawa ng tao sa paraang arbitraryo. Ito ay nangangahulugang walang natural na koneksyon o relasyon sa pagitan ng tunog at kahulugan ng isang salita.
Magamit ng mga Tao sa Pakikipagtalastasan: Layunin ng wika ang pagbibigay daan sa komunikasyon. Ito ay isang tool na ginagamit ng mga tao sa pakikipag-usap, pagsulat, at iba pang anyo ng talastasan.
Nabibilang sa Iisang Kultura: Ang wika ay isang bahagi ng kultura ng isang grupo ng mga tao. Ito’y nagbibigay ng identidad at naglalaman ng mga kaugalian, tradisyon, at pananaw ng isang komunidad.

Ang Wika ay pinili at napagkasunduan upang mas umigting ang pagbubukas ng pintuan para sa pag-unlad ng ating pagkakakilanlan. Ito’y masinop na isinulat upang maging makabuluhan ang paggamit natin sa ating Wika , at kung paano tayo iuugnay ng ating wika sa mas malaking larangan ng kultura.

Ugnayang Nabubuo sa Bawat Salita

Sa pamamagitan ng Wikang Filipino, bawat hakbang nararamdaman natin ang kahalagahan nang maayos na komunikasyon. Ang wika ang itinuturing na pundasyon ng bawat sandali ng pag-uusap at nagbibigay buhay sa mga ideya. Sa pamamagitan ng mga salita, nabubuo ang mga ugnayan na nagtataglay ng diwa, damdamin, at konsepto. Sinasabing ang wika ay napagkasunduan at sinang-ayunan ng lahat. Ito ay isang katangian ng wika na masasabing napakahalaga sapagkat dito nakasalalay ang pagtatakda ng konteksto o pagpapakahulugan sa bawat salita ng isang wika

Pagbabago ng Panahon

Ang Wikang Filipino ang sumisimbolo sa ating pagka-Filipino. Ito ang naging tulay ng ating mga ninuno upang magkaunawaan ngunit sa paglipas ng panahon ay unti-unti ring nagbabago bunga ng modernisasyon dulot ng makabagong panahon. Lubhang malaki ang naiambag ng makabagong teknolohiya sa ating wika . Mula sa pagiging dinamiko ng ating wika nabuo ang iba’t ibang uri at paraan ng paggamit nito. Sa pamamagitan nito, ito ang nagbigay-daan sa pagbabahagi ng kultura at impormasyon sa paglipas ng panahon.

Pag-unlad ng Kaalaman

Sa bawat silid-aralan, ang pagtuturo ay kinakailangan ng matiyagang pagbalik sa kasaysayan upang maipahayag ng maayos at malinaw ang pag-aaral ng wika. Kailangang ibatay sa mataas na modelo ng paggamit ng wika upang makatulong sa pangangailangan ng mga mag-aaral. Ang pagiging pleksible ng isang guro ay malaking paktor upang mas higit na at ibayong pagkatuto ang makakamtan ng mga mag-aaral. Ang paggabay at pagtuturo nang tama ang magpapatatag sa pagkatuto ng mga mag-aaral tungo sa pagsulong ng kaalaman ng Wika.

Wika Aspekto ng Buhay

Sa pagtalakay ng Wika, nakita natin kung paano ito nagiging sentro ng ating pagkakakilanlan, komunikasyon, edukasyon, at kultura. Ito’y isang kayamanan na pamana sa atin na nagdadala ng kabuluhan sa ating buhay. Ang wika, sa kabuuan nito, ay nagiging gabay sa pag-unlad at pagkakaunawaan sa masalimuot na daigdig na ating ginagalawan.

Frequently Asked Questions

Q: ano ang kaibahan ng wika at lengguwahe.

A: Ang wika ay ang pangkalahatang sistema ng komunikasyon ng isang grupo ng tao, habang ang lengguwahe ay ang partikular na sistema ng simbolo at tuntunin ng pagsasalita at pagsulat.

Q: Bakit mahalaga ang multilingguwalismo?

A: Ang multilingguwalismo ay nagbubukas ng mas maraming oportunidad sa pakikipag-ugnayan, nagpapahayag ng pagiging bukas sa iba’t ibang kultura, at nagpapalawak sa pag-unawa sa global na konteksto.

Q: Paano nakakatulong ang wika sa pag-unlad ng ekonomiya?

A: Ang wika ay nagpapabilis ng komunikasyon sa negosyo, naipapahayag ang ideya para sa inobasyon, at nagbubukas ng internasyonal na merkado.

Ang wika ay higit sa isang simpleng paraan ng pakikipagtalastasan; ito ay isang halaga at kahalagahan sa bawat kultura at lipunan. Ito ang tulay na nag-uugnay sa mga tao, nagpapalaganap ng kaisipan, at nagpapalawak ng kaalaman. Ang wika ay tagapagdala ng kasaysayan, kultura, at identidad ng isang bansa. Sa pamamagitan nito, nakakamit ang pag-unlad at pagkakaisa. Kaya’t mahalaga na pangalagaan at pagyamanin ang ating wika, hindi lamang para sa kasalukuyan kundi pati na rin para sa mga susunod na henerasyon. Sa bawat salita, tayong lahat ay nagbibigay-kahulugan sa kahalagahan ng wika.

Ano ang Wika, Barayti, Antas, Kahulugan at Kahalagahan Nito

Sa bawat araw na ating kinakaharap, hindi natin maiiwasan na makipag-ugnayan sa iba’t ibang tao at komunidad. Sa ganitong uri ng pakikipag-ugnayan, isa sa mga pangunahing kailangan nating bigyang-pansin ay ang wika.

Sa katunayan, ang wika ay isa sa mga salik na nagsisilbing tulay upang maiparating natin ang ating mga saloobin at maiintindihan ang iba. Ngunit sa kabila ng halagang ito, marami pa rin sa atin ang hindi lubos na naiintindihan ang kahulugan at kahalagahan ng wika sa ating buhay.

Kaya sa blog post na ito, layunin nating bigyan ng diin ang importansya ng wika sa ating lipunan at talakayin ang mga kailangang malaman tungkol sa usapin na ito.

Mahaba ang araling ito. Kaya, gamitin mo lang ang talaan ng nilalaman para hanapin ang paksa na gusto mong pag-aralan.

Talaan ng Nilalaman

Ano ang Wika

Ang wika ay isang sistema ng komunikasyon na ginagamit ng mga tao upang maiparating ang kanilang mga saloobin, kaisipan, at impormasyon sa kapwa. Ito ay binubuo ng mga tunog, bantas, at simbolo na nagkakaroon ng kahulugan sa isip ng mga taong gumagamit nito.

Ang bawat wika ay mayroong sariling mga panuntunan at istruktura na sinusunod upang magkaroon ng pagkakaintindihan sa pagitan ng mga taong nagsasalita nito.

Ito ay hindi lamang ginagamit para sa pakikipag-ugnayan, kundi ito rin ay nagbibigay daan sa paglikha ng mga akda, tula, awit, at iba pang uri ng panitikan . Ito rin ang nagpapakatangi sa bawat kultura at bansa sa buong mundo, at nagbibigay-daan sa pagpapalitan ng mga kaalaman at karanasan sa iba’t ibang panig ng sanlibutan.

Sa wikang Ingles (wika in English), ito ay tinatawag na language .

Kahulugan ng Wika Ayon sa Mga Dalubhasa

Ang mga dalubhasa ay may iba’t ibang depinisyon o kahulugan ng wika. Narito ang ilan sa mga ito:

Aristotle – Ang pananalita ay nagpapakatawan sa karanasan ng isipan.
Saussure – Ang wika ay isang sistema ng mga sagisag (tulad ng mga salita at tunog) na ginagamit ng mga tao para magkaunawaan. Ang mga sagisag na ito ay hindi konektado sa mga bagay at konsepto sa totoong mundo; kundi, ito ay nakabase lamang sa kasunduan ng mga tao sa isang partikular na komunidad.
Sapir – Ang wika ay isang purong paraan ng komunikasyon ng mga ideya, emosyon, at nais ng mga tao gamit ang sistema ng mga tunog na boluntaryong ginagawa.
Bloch at Trager – Ang wika ay isang sistema ng arbitrasyong mga tunog na binubuo ng mga tao gamit ang pagtutulungan ng isang lipunan.
Noam Chomsky – Ang wika ay inherenteng kakayahan ng mga katutubong nagsasalita upang maunawaan at bumuo ng mga gramatikal na pangungusap.
Derbyshire – Ang wika ay walang dudang uri ng paraan ng komunikasyon ng mga tao. Binubuo ito ng pangunahing mga tunog sa bokal. Ito ay articulatory, systematic, symbolic at arbitrary.
Lyons – Ang mga wika ay mga pangunahing sistema ng komunikasyon na ginagamit ng partikular na grupo ng mga tao sa partikular na lipunan na kanilang kinabibilangan.
Wardhaugh – Ang wika ay isang sistema ng arbitrasyong mga tunog na ginagamit para sa komunikasyon ng mga tao.
Patanjali – Ang wika ay ang mga ekspresyon ng mga tao na ginagawa ng iba’t ibang bahagi ng kanilang bibig. Sa pamamagitan ng mga bahaging ito ng bibig, nagagawa ng tao ang iba’t ibang mga ekspresyon na naisalin sa wika.

Kahalagahan ng Wika

Bakit mahalaga ang wika?

Ang wika ay mahalaga sa buhay ng tao, hindi lamang sa pakikipag-ugnayan sa kapwa, kundi pati na rin sa paghubog ng ating kamalayan at pagkakakilanlan bilang isang indibidwal at bilang miyembro ng isang kultura.

Una sa lahat, ang wika ay nagbibigay-daan sa atin upang magkaroon ng malalim na pagkakaintindihan sa isa’t isa. Sa pamamagitan nito, nakakapagbahagi tayo ng mga kaisipan, pananaw, at karanasan sa ating kapwa. Ang wika rin ang nagsisilbing tulay upang mas maunawaan natin ang kultura at kasaysayan ng ibang bansa o komunidad.
Pangalawa, ang wika ay nagbibigay ng oportunidad para sa pagkakaroon ng mga trabaho, negosyo, at edukasyon sa ibang bansa. Ito rin ang ginagamit sa pakikipagtalastasan sa mga opisyal na transaksiyon ng gobyerno, mga doktor, abogado, at iba pang mga propesyon.
Pangatlo, ang wika ay nagpapakatangi sa bawat kultura at bansa. Ito ang nagbibigay ng kasarinlan at pagkakakilanlan sa isang grupo ng tao, at nagpapakita ng kanilang mga kaisipan, karanasan, at kultura.

Sa pangkalahatan, ang wika ay mahalagang bahagi ng ating buhay. Ito ang nagbibigay-daan upang maiparating natin ang ating mga kaisipan at impormasyon sa iba, magkaroon ng pagkakaintindihan sa isa’t isa, at makilala ang iba’t ibang kultura at mga pagkakaiba nito.

Teorya sa Pinagmulan ng Wika

Ang mga teorya tungkol sa pinagmulan ng wika ay nagtutulungan upang maipaliwanag kung paano nabuo at nagbago ang mga wika sa mundo. Narito ang mga pangunahing teorya tungkol sa pinagmulan ng wika:

Teoryang Bow-wow

Ayon sa teoryang ito, ang mga salitang binubuo ng tunog ng mga hayop at mga kalikasan ang unang nagsilbing modelo sa pagbuo ng mga wika.

Ibig sabihin, ang mga unang tao ay nagtugma ng mga tunog na kanilang naririnig sa kanilang paligid upang makapagbuo ng mga salita.

Teoryang Ding-dong

Ang Teoryang Ding-dong ay isa pang teorya sa pinagmulan ng wika. Ayon sa teoryang ito, ang mga tunog ng kalakal, kagamitan, at iba’t ibang gawain sa paligid ng tao ang nagdulot ng pagbuo ng mga salita at wika.

Sa teoryang ito, ang pagbuo ng mga tunog na mayroong kahulugan ay nagmula sa mga tunog na narinig ng mga tao mula sa kanilang paligid. Halimbawa, ang tunog ng bato na pumipigsa sa iba pang mga bato ay maaaring magbigay inspirasyon sa pagbuo ng salitang “kiskis” o “kaluskos”.

Teoryang Pooh-pooh

Ayon sa teoryang ito, ang mga salita ay nabuo mula sa mga tunog na mayroong kaugnayan sa emosyon at kahulugan. Halimbawa, ang tunog ng pagsigaw ng “ouch” ay nagsisilbing salita ng pagdaramdam o sakit.

Sa teoryang ito, ang mga tunog na nanggaling sa tao at ang kanilang mga emosyon ay nagsisilbing pinagmumulan ng mga salita at wika. Sinasabi rin na ang pagbuo ng mga salita ay nagsimula sa mga salitang may mga kaugnay na tunog sa kalikasan at sa emosyon ng tao.

Teoryang Ta-ta

Ang ideya ng pinagmulan ng wika ay ang paggamit ng mga galaw ng dila at bibig upang gayahin ang mga galaw ng kamay. Halimbawa, ang pag-sabi ng ta-ta ay katulad ng pagpapaalam sa pamamagitan ng pagbubuhat ng kamay.

Ngunit karamihan sa mga bagay na pinag-uusapan natin ay walang mga kinakatawan na galaw na kaugnay nila, lalo na mga galaw na maaari mong gayahin gamit ang dila at bibig.

Teoryang Yum-Yum

Ang Teoryang Yum-Yum ay katulad ng Teoryang ta-ta sa paraan ng pagpapaliwanag sa pinagmulan ng wika. Ayon sa Teoryang Yum-Yum, ang tao ay tutugon sa anumang bagay na nangangailangan ng aksiyon sa pamamagitan ng pagkumpas gamit ang bibig, depende sa posisyon ng dila.

Tulad ng Teoryang ta-ta, ginagaya ng tao ang mga kilos o galaw ng kamay sa pamamagitan ng paggamit ng mga tunog at galaw ng bibig.

Teoryang Yo-he-ho

Ayon kay A.S. Diamond at Berel (2003), ang “yo-he-ho” ay tungkol sa teorya ng “ puwersang pisikal ” na nagsasaad na ang tao ay natututo ng wika bunga ng kanyang mga pwersang pisikal. Ayon sa teoryang ito, ang pwersang pisikal ng tao tulad ng pagbubuhat ng mabibigat na bagay, pagsusuntok, o pagkakarate ay naglilikha ng mga tunog na nagsisilbing batayan para sa pagbuo ng wika.

Ang pisikal na pwersa ng tao ay naglilikha ng mga tunog na nagsisilbing pundasyon sa pagbuo ng wika, at sa pamamagitan ng patuloy na paggamit at pagpapalawak ng mga ito, nabubuo ang mga mas malalim at kompleks na konsepto at ideya na naipapahayag sa pamamagitan ng wika.

Teoryang La-la

Ayon sa teoryang ito, ang wika ay nabuo mula sa mga pwersa na nagtutulak sa tao upang magsalita, at isa sa mga ito ay ang pwersa ng romansa. Sa pamamagitan ng paggamit ng mga salitang may kaugnayan sa pag-ibig, nabubuo ang mga malalim na kahulugan at mga mensahe na nakapagpapahayag ng kaisipan at damdamin tungkol sa relasyon ng tao sa isa’t isa.

Ang mga puwersa ng romansa ay nagpapakita ng kahalagahan ng damdamin at emosyon sa pagbuo ng wika. Sa pamamagitan ng mga damdamin at emosyon na ito, nabubuo ang mga salita at wika na ginagamit natin upang magpakita ng kahulugan at pagpapahalaga sa ating mga karanasan sa buhay.

Teoryang Ta-ra-ra-boom-de-ay

Ang teoryang Ta-ra-ra-boom-de-ay ay isang teoryang pangwika na nagpapaliwanag kung paano nabuo ang wika sa pamamagitan ng ingay at ritmo. Ayon sa teoryang ito, ang mga unang tao ay nagpapakita ng kanilang damdamin at kahilingan sa pamamagitan ng ingay at ritmo, halimbawa sa pamamagitan ng kantahan, pagsasayaw, o pagsisigawan.

Sa paglipas ng panahon, ang mga ingay na ito ay naging mas kumplikado at naging mga salita at tunog na ginagamit sa wika. Sa pamamagitan ng patuloy na paggamit ng mga tunog at ritmo na ito, nabubuo ang mga mas malalim na kahulugan at mas kompleks na konsepto na nakapaloob sa mga salita at wika.

Teoryang Gesture

Ang teoryang Gesture, o teorya ng mga galaw at kilos, ay isang teoryang pangwika na nagpapaliwanag kung paano nabuo ang wika sa pamamagitan ng mga galaw at kilos ng tao. Ayon sa teoryang ito, ang mga unang tao ay nagpapakita ng kanilang damdamin, pangangailangan, at kaisipan sa pamamagitan ng mga galaw at kilos.

Sa paglipas ng panahon, ang mga galaw at kilos na ito ay naging mga simbolong naglalarawan ng mga salita at kaisipan. Halimbawa, ang pag-iling ng ulo ay nagpapakita ng hindi pagsang-ayon, habang ang pag-angat ng dalawang kamay ay nagpapakita ng pagbibigay-galang o pagtanggap.

Isa ring halimbawa ang pagmamano na nagsisilbing pagbati sa kulturang Pilipino.

Teoryang Hocus-Pocus

Ayon sa teoryang ito, ang pinanggalingan ng wika ay maaaring may kaugnayan sa mga mahikal o relihiyosong aspeto ng pamumuhay ng mga ninuno natin.

Ang mga unang tao ay nagbigay ng mga pangalan sa mga bagay sa kanilang paligid sa pamamagitan ng mga mahikal na tunog. Halimbawa, ang mga tunog na ito ay maaaring galing sa mga ritwal o mga panrelihiyong gawain ng mga unang tao.

Sa paglipas ng panahon, ang mga mahikal na tunog na ito ay naging mga pangalan ng mga hayop at iba pang mga bagay sa kanilang paligid. Sa pamamagitan ng patuloy na paggamit ng mga pangalan na ito, nabuo ang mga mas komplikadong mga salita at wika na ginagamit natin sa kasalukuyan.

Teoryang Eureka

Ayon sa teoryang ito, ang mga unang tao ay nagtatakda ng mga tunog upang mag-representa sa mga bagay, kaisipan, at emosyon na kanilang nakikita, nararamdaman, at iniisip.

Sa pamamagitan ng pagsunod sa mga arbitraryong batayan na ito, nagawa nilang bumuo ng mga salita, mga pangungusap, at mga wika na ginagamit natin ngayon.

Teoryang Biblical

Ang teoryang Biblika tungkol sa pinagmulan ng wika ay nagsasaad na ang wika ay nabuo dahil sa pagkakabahagi ng mga tao ng isang pangkalahatang wika, na tinatawag na “Adamic language.”

Ayon sa Bibliya, sa aklat ng Genesis, sinasabing si Adan at si Eba ang mga unang tao sa mundo na nilikha ng Diyos. Sinasabing nagkaroon ng isang pangkalahatang wika sa kanilang panahon, at nagagawa nilang mag-usap at magkaintindihan gamit ito.

Bagaman hindi ito opisyal na siyentipikong teorya, may mga tao pa rin na naniniwala sa teoryang ito. Ayon sa kanila, ito ay nagpapakita ng kahalagahan ng wika sa ating buhay at kung paano ito nagbago sa pamamagitan ng panahon.

Teoryang Coo coo

Ang teoryang “Coo Coo” ay isa sa mga teoryang pangwika na nagpapaliwanag kung paano nabuo ang wika sa tulong ng mga tunog na ginagawa ng sanggol.

Ayon sa teoryang ito, ang mga sanggol ay mayroong likas na kakayahang gumawa ng mga tunog, at ang mga matatanda ay nagtuturo sa kanila kung paano gumawa ng mga tunog na mayroong kahulugan sa kanilang mga wika.

Teoryang Babble Lucky

Ang teoryang Babble Lucky ay nagpapaliwanag na ang mga tao ay nagbubulalas ng mga salita na walang kahulugan at nasuswertehang nagkakaroon ng kahulugan o konsepto sa mga bagay sa kanilang paligid. Sa pamamagitan ng mga “walang kahulugang” na mga bulalas na ito, naiuugnay ng mga tao ang mga tunog at mga bagay sa kanilang paligid sa mga salita at wika.

Ngunit, mahalaga pa rin na tandaan na ang mga teoryang ito ay hindi pa rin ganap na napatunayan o may mga kakulangan pa rin sa paglalarawan ng kung paano talaga nabuo ang wika.

Pinag-aaralan pa rin ng mga siyentipiko at lingguwista ang iba’t ibang teorya tungkol sa wika upang mas maintindihan ang kanyang kasaysayan at ebolusyon.

Teoryang Sing-Song

Ang Teoryang Sing-Song ay isang teorya sa pinagmulan ng wika na nagmula sa paniniwala na ang mga tao ay may natural na kakayahang makagawa ng mga musikal na tunog gamit ang kanilang mga tinig.

Ayon sa teoryang ito, ang wika ay nagmula sa paggamit ng mga tunog na mayroong tono at ritmo, at nagiging kabisado ng mga tao sa pamamagitan ng pag-awit at pagtula.

Sa teoryang ito, sinasabi na ang mga tono at ritmo ay nagsisilbing paraan ng pagpapahayag ng kahulugan at emosyon sa mga salita. Sinasabi rin na ang paggamit ng tono at ritmo ay nakatulong sa pagpapamalas ng mga salita sa mga tao nang mas malinaw at mas epektibo.

Mga Katangian

Ang mga katangian ng wika ay kinabibilangan ng mga sumusunod:

Masistemang Balangkas

Ang wika ay isang masistemang balangkas dahil ito ay may mga tiyak na yunit at patakaran sa pagbuo ng mga salita at pangungusap. Sa pamamagitan ng mga patakaran na ito, nakakabuo ang mga taong gumagamit ng wika ng mga makabuluhang kaisipan at komunikasyon.

Ang bawat wika ay mayroong kanyang sariling gramatika, o mga patakaran sa pagbuo ng mga tunog, salita, parirala , pangungusap, at pananalita. Sa pagkakaroon ng mga patakaran na ito, mas nagiging organisado at sistematiko ang paraan ng paggamit ng wika.

Ang gramatika ng wika ay binubuo ng iba’t ibang sangkap, tulad ng ponolohiya, morpolohiya, sintaksis, at semantika.

Sinasalitang Tunog

Ang bawat wika ay mayroong kani-kanilang sistema ng mga tunog na ginagamit upang magpahayag ng mga kaisipan at mensahe.

Upang makagawa ng mga tunog na ito, kailangan nating gumamit ng iba’t ibang bahagi ng katawan tulad ng bibig, dila, ngipin, ngalangala, velum, at gilagid. Ang mga bahaging ito ay tinatawag na “speech organs.”

Arbritaryong Simbolo ng mga Tunog

Ang wika ay itinuturing na arbitraryo dahil walang lohikal na ugnayan sa pagitan ng mga salita at ang kanilang kahulugan. Ibig sabihin, ang mga tunog at letra na ginagamit upang bumuo ng mga salita ay hindi mayroong natural na koneksyon sa mga bagay o kaisipan na kumakatawan dito.

Halimbawa, ang salitang “bahay” ay hindi nangangahulugang “tahanan” sa lohikal na paraan. Ito ay dahil ang tunog at letra na ginagamit sa salitang “bahay” ay wala namang natural na koneksyon sa ideya ng “tahanan.” Sa halip, ang kahulugan ng salitang ito ay nabuo sa pamamagitan ng konvensyon at kasunduan ng mga taong gumagamit ng wika na ito.

Sinasalitang Sistema ng Komunikasyon

Ang wika ay isang sistema ng pagpapalitan ng mga mensahe at kaisipan sa pagitan ng mga tao. Ito ay ginagamit upang mag-ugnayan, magpahayag ng kaisipan at damdamin, at magbigay ng impormasyon sa iba.

Ang wika ay isang sistemang ginagamit ng mga tao upang makipagtalastasan sa kapwa tao at magpapalitan ng mga mensahe at kaisipan. Sa pamamagitan ng wika, nagkakaroon ng ugnayan at pagkakaisa sa pagitan ng mga tao.

Ang wika ay para lamang sa tao dahil ito ay nag-iiba mula sa komunikasyon ng mga hayop sa maraming paraan. Ang mga katangian na itinuturing na mahalaga sa wika ay nagbibigay ng pagkakaiba ng wika sa paraan ng komunikasyon ng mga hayop.

Maaring magkaroon ng ilang katangian na bahagi ng komunikasyon ng mga hayop, ngunit hindi ito makakabuo ng kabuuan ng kanilang paraan ng komunikasyon.

Ang wika ay isang dinamikong sistema na kailangan ng regular na paggamit upang mapanatili ang kanyang kabuluhan at kabisaan. Kapag hindi na ginagamit ang isang wika, unti-unti itong nawawala dahil nawawala rin ang interes at pangangailangan ng mga tao upang ito’y patuloy na maipasa sa susunod na henerasyon.

Kaya naman, mahalagang maipagpatuloy ang paggamit ng wika sa pang-araw-araw na pakikipagtalastasan at pagpapahayag ng mga kaisipan, saloobin, at mga pangangailangan. Ito ay nagbibigay daan sa patuloy na pag-unlad at pagkakaroon ng mas malawak na kaalaman at karanasan sa buhay.

Bawat wika ay mayroong natatanging sistema ng mga yunit panggramatika, ponolohiya, morpolohiya, sintaksis, at semantika. Ang mga ito ay binubuo ng mga tunog, salita, parirala, pangungusap, at diskurso na nagbibigay daan sa malinaw na pagpapahayag at pag-unawa sa mensahe.

Sa bawat wika, mayroong kani-kanilang patakaran sa paggamit ng mga yunit at mga paraan ng pagkakabuo ng mga salita at pangungusap. Ito ay nagbibigay ng pagkakaiba sa mga wika, kahit na mayroong mga katulad na mga salita o tunog sa iba’t ibang wika.

Ang wika ay malikhain dahil may kakayahan itong magpakita ng walang hanggang posibilidad sa pagpapahayag ng kaisipan at mensahe.

Ang mga salita, parirala, pangungusap, at diskurso ay maaaring mabuo sa iba’t ibang paraan at magpakita ng iba’t ibang kahulugan, depende sa sitwasyon at konteksto ng paggamit.

Ang wika ay patuloy na nagbabago at nag-aadapt sa mga pangangailangan ng mga taong gumagamit nito. Ang mga pagbabago sa kultura, lipunan, at teknolohiya ay nagbibigay ng patuloy na pagbabago sa wika upang mas maging epektibo at mas makabuluhan sa pang-araw-araw na pakikipagtalastasan.

Halimbawa, sa pag-unlad ng teknolohiya, nababago ang paraan ng mga tao sa pakikipag-ugnayan sa isa’t isa. Dahil dito, lumalabas ang mga bago at iba’t ibang salita, parirala, at terminolohiya upang maiparating nang mas epektibo ang mensahe sa mga tao.

Nakabatay sa Kultura

Ang bawat wika ay nakabatay sa kultura at paniniwala ng isang komunidad. Ito ang dahilan kung bakit may mga salita, parirala, at kaisipan sa isang wika na hindi masyadong nauunawaan o hindi may kahulugan sa ibang wika.

Halimbawa, ang wika ng Filipino ay may mga salitang nagmula sa iba’t ibang mga wika sa Pilipinas at maging mula sa mga dayuhan na nakipagkalakalan sa bansa. Ang wika ng Filipino ay nakabatay sa kultura at pananaw ng mga Pilipino, at ito ay nagpapakita sa mga kaisipan at mga salita na may malalim na kahulugan para sa mga Pilipino.

Sa kabilang banda, ang wika ng Ingles ay nakabatay sa kultura at pananaw ng mga nagsasalita ng Ingles. Mayroong mga salita at kaisipan na hindi naiintindihan o hindi ganap na naipapahayag ng mga Pilipino sa wikang Filipino dahil sa pagkakaiba ng mga kultura at pananaw.

Kategorya ng Paggamit

Ang paggamit ng wika ay nahahati sa dalawang kategorya: pormal at di-pormal:

Ang pormal na nga salita ay kinikilala at tinatanggap ng nakararami dahil ito ay batay sa mga pamantayang pangwika at karaniwang ginagamit sa mga opisyal na sitwasyon.

Ang dalawang uri ng pormal na wika ay ang sumusunod:

Pambansa o karaniwan – Ito ay binubuo ng mga salitang karaniwan at pang-araw-araw na ginagamit sa pang-araw-araw na talastasan at pakikipag-usap. Kinabibilangan nito ang mga salitang ginagamit sa mga libro at pambalarilang materyal sa mga paaralan, pati na rin sa mga opisyal na dokumento at mga kagamitan sa pamahalaan. Halimbawa ng mga salitang ito ay “bansa,” “lungsod,” “pangulo,” “gobyerno,” atbp.
Pampanitikan o panretorika – Ito ay binubuo ng mga salitang malalalim, matatayog, at karaniwang ginagamit sa mga akdang pampanitikan, mga talumpati, at iba pang uri ng panretorika. Ito ay mayroong masining na paggamit ng wika, mga salitang may talinghaga, simbolismo, at pagpapakipot ng kahulugan. Halimbawa ng mga salitang ito ay “kagandahang-loob,” “kalayaan,” “pananampalataya,” atbp.

Mahalaga ang pormal na wika sa mga opisyal na sitwasyon dahil ito ay nagpapakita ng propesyonalismo at kahusayan sa pakikipagtalastasan.

Sa kabilang banda, ang di-pormal na wik a ay ginagamit sa pang-araw-araw na pakikipag-usap at mga impormal na sitwasyon. Ito ay madalas na gumagamit ng mga salitang kanto, slang, at kolokyal na ginagamit ng mga tao sa iba’t ibang antas ng lipunan. Mayroon itong mas maluwag na struktura at hindi seryoso ang tono.

Ang mga halimbawa ng di-pormal na wika ay ang mga konbersasyon sa mga kaibigan, text messages, social media posts, at mga palabas sa telebisyon. ang mga sumusunod ang mga uri nito:

Lalawiganin – mga bokabularyong diyalektal. Gamitin ito sa mga partikular na pook o lalawigan lamang.
Balbal – mga salitang nahango lamang sa pagbabago o pag-usod ng panahon, mga salitang nabuklat sa lansangan.
Kolokyal – mga salitang ginagamit sa mga pagkakataong inpormal. Ang pagpapaikli ng isa, dalawa, o higit pang salita ay mauuri rin sa antas na ito.

Antas ng Wika

Ang wika ay nahahati sa iba’t ibang antas depende sa iba’t ibang aspekto ng buhay ng tao. Ito ay maaaring batay sa kanyang pagkatao, lipunan kung saan siya kasapi, lugar na kanyang tinitirhan, panahon, katayuan sa buhay, at mga okasyon na kanyang dinadaluhan.

Halimbawa, ang paraan ng pagsasalita ng isang tao ay maaaring mag-iba-iba depende sa kanyang pinagmulan, pinag-aralan, o pinagtratrabahuan. Ang mga salitang ginagamit din ay maaaring mag-iba depende sa kultura, relihiyon, o paniniwala ng mga tao sa kanyang lipunan.

Narito ang mga iba’t ibang antas ng wika:

Balbal o Pangkalye

Ang balbal ay isang uri ng wika o salita na karaniwang ginagamit sa lansangan o sa loob ng isang partikular na grupo ng mga tao. Ito ay binubuo ng mga salitang hindi kadalasang ginagamit sa pang-araw-araw na pakikipag-usap at may mga kakaibang kahulugan sa ibang mga konteksto.

Narito ang ilan sa mga halimbawa ng mga salitang balbal at ang kanilang mga kahulugan:

“Tsibug” – kain
“Jeproks” – mahirap
“Ekis” – hindi pwede, bawal, o hindi papasa
“Senglot” – lasing
“Satsat” – chismis o paninira
“Kanto boy/girl” – taong taga-kanto na karaniwang marunong sa mga balbal na salita
“Ketsup” – kaibigan
“Keme” – gaya-gaya o pilit na pag-adopt ng isang personalidad
“Dyowa” – kasintahan
“Buraot” – kuripot

Ito ay ilan lamang sa maraming halimbawa ng mga salitang balbal na ginagamit ng ilang grupo ng mga tao sa Pilipinas. Mahalagang tandaan na kadalasan ay hindi dapat gamitin ang mga ito sa mga pormal na sitwasyon o pakikipag-usap dahil maaaring hindi ito maintindihan o maging sagradong labag sa mga kaugalian ng ibang tao.

Lalawiganin

Ang wikang Lalawiganin sa Pilipinas ay tumutukoy sa iba’t ibang mga wika o diyalekto na ginagamit sa iba’t ibang lalawigan sa bansa. Ito ay kinabibilangan ng mga wika tulad ng Ilokano, Kapampangan, Bikolano, Waray-Waray, Cebuano, at marami pang iba.

Narito ang ilang mga halimbawa ng mga salita sa iba’t ibang wikang Lalawiganin sa Pilipinas, kasama ang kanilang kahulugan sa Tagalog:

Ilokano – agbiag (buhay), mangan (kumain), adda (meron/mayroon), bassit (maliit), kabsat (kapatid)
Kapampangan – matua (matanda), mangga (mangga), atin (atin/natin), ngeni (ngayon), keka (ikaw)
Bikolano – marhay (maganda/mabuti), kaogmahan (kasiyahan), kalangitan (langit), siram (salamat), tataramon (wika)
Waray-Waray – maupay (maganda/mabuti), bahal (gusto), buot (ibig), ampo (dasal), tag (mahal)

Ang mga wikang kolokyal ay madalas na ginagamit upang mapadali at mapabilis ang komunikasyon. Ito ay dahil sa pagkakaroon ng mga salitang ito ng mas kakaunting pantig kaysa sa mga pormal na salita, at kadalasan ay mayroong kakaibang tono o kahulugan na naaayon sa konteksto ng paggamit.

Ang mga salitang kolokyal ay mahalaga sa pagbuo ng mga personal na relasyon at pagpapalakas ng ugnayan sa loob ng komunidad. Ang pagkakaroon ng ganitong uri ng wika ay nagpapakita ng pagbabago at pag-unlad ng wika sa lipunan.

Narito ang mga halimbawa ng wikang kolokyal:

Mayroon- meron
Dalawa- dalwa
Diyan- dyan
Kwarta-pera
Na saan- nasan
Paano- pano
Saakin-sakin
Kailan-kelan
Ganoon-ganun
Puwede-pede
Kamusta-musta
At saka- tsaka
Kuwarto- kwarto
Pahingi- penge
Naroon- naron

Ito ay ginagamit upang maunawaan ng mga tao sa buong bansa, ito ay kinikilala bilang opisyal na wika ng Pilipinas at itinuturo sa mga paaralan. Ang wikang ito rin ang ginagamit sa mga opisyal na komunikasyon ng pamahalaan at mga institusyon.

Sa kasalukuyan, ang wikang Filipino ang opisyal na wikang pambansa ng Pilipinas. Ginagamit ito sa mga opisyal na dokumento ng gobyerno at mga komunikasyon sa pagitan ng mga ahensya ng gobyerno. Sa mga paaralan, ang wikang Filipino ay isa sa mga batayang asignatura at itinuturo mula sa elementarya hanggang sa kolehiyo.

Narito ang ilan sa mga halimbawa ng mga salita sa wikang pambansa ng Pilipinas:

Pampanitikan

Ang wikang pampanitikan ay karaniwang ginagamit ng mga manunulat upang maipahayag nang masining at makulay ang kanilang mga saloobin at kaisipan.

Sa paggamit ng wikang pampanitikan, hindi lamang nagagamit ng mga manunulat ang mga salita sa kanilang literal na kahulugan, kundi ginagamit din nila ang mga ito upang magbigay ng mga konsepto, simbolismo, at iba pang mga paraan ng pagpapahayag na mas mayaman at malalim kaysa sa karaniwang dayuhan.

Ito ay nagbibigay ng mga espesyal na katangian sa kanilang mga akda na nagbibigay ng mas malalim na kahulugan at bisa.

Halimbawa nito ang sumusunod:

Ipamintakasi-ipagdasal
Isulat sa tubig- makalimutan
Makati ang dila- madaldal
naniningalang-pugad- nanliligaw
maitim ang dugo- salbahe
paham- matalino
katoto- kaibigan
mapagkandili- mapag-alaga
pakikipaglamas-pakikipaglaban
siniphayo-inapi

Barayti ng Wika

Ang barayti ng wika ay tumutukoy sa iba’t ibang anyo o uri ng wika na ginagamit ng mga tao sa iba’t ibang lugar, konteksto, at sitwasyon. Ito ay nangangahulugang hindi lamang ang bokabularyo at gramatika ng wika ang nag-iiba, ngunit pati na rin ang intonasyon, tono, pagbigkas, at mga idioma o salitang ginagamit.

Ang barayti ng wika ay nagmumula sa iba’t ibang mga kadahilanan tulad ng pagkakaiba ng antas ng edukasyon, hanapbuhay o trabaho, henerasyon ng pagkabuhay o edad, pamumuhay sa lipunang kinabibilangan, at maging lokasyon o heograpiya ng isang lugar.

Mayroong maraming barayti ng wika, kabilang ang:

Ang dayalekto ay isang barayti ng wika na ginagamit sa isang partikular na lugar o rehiyon. Ito ay mayroong sariling mga katangian sa bokabularyo, gramatika, intonasyon, at pagbigkas na nagkakaiba sa ibang mga wika. Halimbawa, mayroong Ilokano, Cebuano, at Waray na mga dayalekto sa Pilipinas.

Ito ay bunga ng iba’t ibang mga kadahilanan tulad ng heograpiya, kasaysayan, at kultura ng mga taong naninirahan sa partikular na lugar. Ito ay nakaaapekto sa paraan ng kanilang pagpapahayag at paggamit ng wika.

Ito ay nagbibigay rin ng pagkakakilanlan sa mga taong naninirahan sa isang lugar dahil ito ay nagpapakita ng kanilang kultura, tradisyon, at mga pangangailangan sa pang-araw-araw na pamumuhay.

Sa Pilipinas, mayroong iba’t ibang mga dayalekto na ginagamit upang maipahayag ang salitang “pag-ibig”. Narito ang ilan sa mga ito:

Tagalog – Pag-ibig
Cebuano – Gugma
Ilocano – Ay-ayaten
Waray – Gugma
Kapampangan – Kaluguran
Hiligaynon – Palangga
Bicolano – Namumutan
Pangasinense – Uyayi
Chavacano – Amor
Maranao – Raràmi

Ito ay barayti ng wika na ginagamit ng isang partikular na indibidwal. Ito ay nangangailangan ng kaunting pagbabago sa bokabularyo at gramatika ng wika para magpakita ng personal na estilo o pananalita.

Mayroong natatanging paraan ng pagsasalita at pagpapahayag ang bawat indibidwal na nagkakaiba sa isa’t isa. Tulad ng personal na paggamit ng wika bilang isang simbolo o tatak ng kanilang pagkatao. Ito ay mga salitang naiiba at natatangi.

Halimbawa ng mga idyolek ang mga sumusunod:

“Magandang Gabi Bayan” ni Noli de Castro
“Hindi ka namin tatantanan” ni Mike Enriquez
“Ito ang iyong Igan” ni Arnold Clavio
“Hoy Gising!” ni Ted Failon
“Ang buhay ay weather weather lang” ni Kim Atienza

Ang sosyolek ay isang barayti ng wika na ginagamit ng isang partikular na grupo ng mga tao. Ito ay nagpapakita ng kahalagahan ng sosyal na konteksto sa pag-unawa sa wika. Ang mga sosyolek ay maaaring nagmumula sa iba’t ibang kadahilanan tulad ng katayuan sa buhay, pangkat etniko, hanapbuhay, edad, at iba pa.

Halimbawa, mayroong mga sosyolek na ginagamit ng mga kabataan, propesyonal, at mga miyembro ng isang organisasyon. Ang mga sosyolek na ito ay nagtataglay ng mga pananalita at bokabularyo na nakabatay sa kanilang karanasan sa buhay at mga ginagawa sa pang-araw-araw na pamumuhay.

Mga Halimbawa ng Sosyalek:

Repapips, ala na ako datung eh (Pare, wala na akong pera)
Oh my God! It’s so mainit naman dito. (Naku, ang init naman dito!)
Wa facelak girlash mo (walang mukha o itsura ang gelpren mo o kaya ay pangit ng gelpren mo)
Sige ka, jujumbagin kita! (sige ka, bubugbugin kita!)
May amats na ako ‘tol (may tama na ako kaibigan/kapatid o kaya ay lasing na ako kaibigan/kapatid)
Takdang Aralin
Asignatura at kurikulum
Boom Panes!

Ang “ekolek” ay isang barayti ng wika na karaniwang ginagamit sa loob ng tahanan. Ito ay binubuo ng mga salitang madalas naririnig sa bibig ng mga bata at matatanda, at karaniwang ginagamit sa pang-araw-araw na pakikipag-usap.

Narito ang halimbaw ng Ekolek:

Nanay – mom – inay – nanay – mudra – mamshie
Tatay – dad – itay – tatay – pudra – pappy
Lababo – batalan – hugasan – urungan
bunso – baby – beh
lola – apo – inay – mamu – granny – inang – mommy lola
Palikuran – banyo o kubeta
Silid tulogan o pahingahan – kuwarto
Pamingganan – lalagyan ng plato
Pappy – ama/tatay

Ang “Pidgin” ay isang barayti ng wika na walang tiyak na estruktura. Ito ay tinatawag na “wika ng walang may-ari” para sa mga dayuhan.

Ginagamit ito ng dalawang tao na may magkaibang wika at walang opisyal na pinagkakasunduang wika. Umaasa sila sa mga pansamantalang salita o “make-shift” na wika lamang upang magkaintindihan.

Grabe naman so init naman here. (Grabe naman, napakainit naman rito.)
I don’t like nga sabi! (Ayaw ko nga, sabi!)
You’re so funny talaga! (Nakakatawa ka talaga)
Ako bigay sa iyo discount pag bili ka dami. (Ako’y magbibigay sa iyo ng discount kapag bumili ka nang marami.)
Ako punta muna banyo sakit tiyan ko. (Ako ay pupunta muna sa banyo dahil masakit tiyan ko.)
Ako kita ganda babae. (Nakakita ako ng magandang babae.)
Kayo bili alak akin. (Kayo na ang bumili ng alak para sa akin.)
Ako tinda damit maganda. (Ang panindang damit ay maganda.)
Ikaw aral mabuti para ikaw kuha taas grado. (Mag-aral ka ng mabuti upang mataas ang iyong grado.)
There is baha outside because of the ulan! (May baha sa labas dahil sa ulan!)

Ang creole ay isang barayti ng wika na nabuo dahil sa interaksyon ng dalawang o higit pang mga wika na mayroong magkaibang mga paniniwala at kultura. Ito ay nabuo mula sa mga pidgin, na nagsimula bilang mga simpleng mga wika na ginagamit ng mga tao sa kanilang pang-araw-araw na pakikipag-ugnayan sa iba’t ibang mga wika.

Sa paglipas ng panahon, ang mga pidgin ay maaaring mag-evolve at magkaroon ng mas malawak na gramatika at bokabularyo upang maging isang buong wika, na tinatawag na creole.

Sa Pilipinas, halimbawa nito ang Chavacano . Ito ay isang wikang creole na nakabatay sa Espanyol at sinasalita sa Pilipinas. Ito ay kadalasang sinasalita sa rehiyong timog ng bansa, lalo na sa Tangway ng Zamboanga at sa mga kalapit na lugar.

Mayroong ilang uri ng Chavacano na sinasalita sa Pilipinas, kabilang ang:

Zamboangueño Chavacano – Ito ang pinakamalawak na sinasalita na uri ng Chavacano, at opisyal na wika ng Zamboanga City.
Caviteño Chavacano – Ito ay sinasalita sa lalawigan ng Cavite, na matatagpuan sa timog na bahagi ng isla ng Luzon.
Ternateño Chavacano – Ito ang uri na sinasalita sa bayan ng Ternate, na matatagpuan din sa lalawigan ng Cavite.
Davaoeño Chavacano – Ito ay sinasalita sa lungsod ng Davao at sa mga kalapit na lugar.
Cotabateño Chavacano – Ito ay sinasalita sa lalawigan ng Cotabato at sa mga karatig na lugar.
Ermitaño Chavacano – Ito ay sinasalita sa distrito ng Ermita sa Maynila, at binubuo ng Espanyol, Tagalog, at Ingles.

Isang halimbawa ng creole na hindi sa Pilipinas ay ang Gullah, na ginagamit ng mga African American sa mga pulo sa timog-kanlurang baybayin ng Estados Unidos, lalo na sa mga lugar tulad ng South Carolina, Georgia, at Florida. Ito ay nabuo mula sa mga interaksyon ng mga enslaved African at mga Amerikano sa mga lugar na ito noong panahon ng kolonisasyon.

Ang Gullah ay mayroong mga salitang nagmula sa mga wikang Afrika, mga wikang Ingles, at mga wikang Katutubo ng lugar. Ito ay ginagamit sa pang-araw-araw na pakikipagtalastasan ng mga taong nabubuhay sa mga lugar na ito.

Isang karagdagang halimbawa ng creole ay ang Papiamento , na ginagamit sa mga bansa sa Caribbean tulad ng Aruba, Bonaire, at Curacao. Ito ay nabuo mula sa mga interaksyon ng mga tao sa mga lugar na ito, kabilang ang mga salitang nagmula sa mga wikang Afrika, mga wikang Katutubo sa Caribbean, at mga wika tulad ng Espanyol, Portuges, at Olandes.

Halimbawa ng creole at ang ibig sabihin nito sa wikang Filipino:

Chavacano: Adónde tu ta iendeh oy? Ya bira lang yo aki na eskwela? Filipino: Saan ka pupunta ngayon? Pupunta ka lang ba dito sa paaralan?

Gullah: Wha’gwan? How yuh be? Filipino: Anong nangyayari? Kumusta ka?

Papiamento: Mi ta stima bo. Filipino: Mahal kita.

Ang register ay tumutukoy sa barayti ng wika na ginagamit para sa partikular na layunin o sitwasyon ng pakikipagtalastasan. Ibig sabihin, ang paggamit ng isang tiyak na register ay nakabatay sa konteksto ng pakikipag-usap at layunin ng komunikasyon.

Halimbawa, sa isang opisyal na sitwasyon, kailangan ng pormal na register ng wika upang magpakita ng respeto at propesyunalismo. Sa kabilang banda, sa isang kaibigan at pamilyar na sitwasyon, maaaring gumamit ng casual na register ng wika upang maging komportable at magpahiwatig ng kasiyahan sa pakikipag-usap.

Narito ang ilang halimbawa ng register na barayti sa wika sa pangungusap:

Pormal na register: “Ang pinakamahalagang adhikain ng gobyerno ay ang pagpapabuti ng kabuhayan ng mga mamamayan nito.” (The most important goal of the government is to improve the livelihood of its citizens.)
Casual na register: “Astig naman ng bagong sasakyan mo! Anong bago?” (Cool car! What’s new?)
Technical na register: “Ang hinete ng kompyuter ang nagbibigay ng mga instruksyon sa proseso ng pagpapatakbo ng mga programa.” (The computer’s processor is responsible for giving instructions on how to run programs.)
Impormal na register: “Grabe yung party kagabi! Nagsawa ako sa kakatugtog ng DJ.” (Last night’s party was crazy! I got tired of the DJ’s music.)

Wika at Kultura: Magkakaugnay sa Bawat Aspeto ng Pamumuhay

Ang wika at kultura ay magkasama at nag-uugnay sa isa’t isa. Ang wika ay hindi lamang isang paraan ng komunikasyon ngunit ito rin ay naglalaman ng mga salita, pananalita, at bokabularyo na nagpapakita ng kultura ng isang partikular na lipunan.

Sa katunayan, ang bawat wika ay may kanyang sariling mga pananalita, idyoma, at kahulugan ng mga salita na kadalasang nagmula sa mga pangunahing paniniwala, tradisyon, at kasaysayan ng isang kultura.

Sa kabuuan, ang wika ay bahagi ng kultura dahil ito ay nagsisilbing kasangkapan ng mga tao upang maipahayag ang kanilang mga kaugalian, tradisyon, at paniniwala. Sa pamamagitan ng wika, ang mga tao ay nagbabahagi ng kanilang kultura sa iba.

Kung kaya’t sa bawat wika ay may mga salitang nagpapakita ng kahalagahan ng mga bagay, konsepto at tradisyon ng kultura.

Halimbawa, ang mga salita sa wikang Tagalog tulad ng “po” at “opo” ay nagpapakita ng kultura ng paggalang sa nakakatanda o may mas mataas na posisyon. Ang paggamit ng mga salitang ito ay nagpapahayag ng kulturang may paggalang sa mga nakatatanda.

Sa kabilang banda, ang mga salitang “tabi-tabi po” ay nagpapakita ng kultura ng panghihingi ng permiso sa mga espiritu ng kalikasan sa pagpasok ng isang tao sa kanilang lugar.

Sa kasamaang palad, ang mga wika ay nanganganib na mawala dahil sa pang-aabuso at pagkakawala ng interes sa kultura ng mga tao. Kapag nawala ang isang wika, hindi lamang ito nangangailangan ng pagpapanumbalik ngunit ang kultura ng mga tao ay nawawala rin dahil sa mga salitang may kahulugan at may taglay na kaugalian at tradisyon.

Sa ganitong paraan, ang wika at kultura ay magkasama at mahalaga sa pagbuo ng kasaysayan, tradisyon, at pagkakakilanlan ng isang partikular na grupo ng tao.

Ang wika ay isa sa pinakamahalagang aspeto ng pagiging tao. Ito ang nagbibigay daan sa atin upang maipahayag ang ating mga saloobin, kaalaman, at karanasan. Hindi lamang ito isang kasangkapan ng pakikipagtalastasan kundi isa rin itong malaking bahagi ng ating pagkakakilanlan at kultura.

Sa kabila ng kahalagahan nito, maraming hamon ang kinakaharap ng wika. Ang pagbabago ng panahon at pag-unlad ng teknolohiya ay nagdudulot ng pagbabago sa mga salita at kahulugan nito. Bukod dito, ang globalisasyon ay nagdudulot ng pagkakaroon ng multilingual na lipunan kung saan ang iba’t ibang wika ay nakikipag-ugnayan sa isa’t isa.

Sa gitna ng mga hamong ito, mahalaga na patuloy na itaguyod ang pagpapahalaga sa wika at kultura. Dapat nating bigyan ng halaga ang mga wika ng iba’t ibang pangkat etniko at ituring itong may kahalagahan. Ang pagkakaroon ng mga wikang ito ay nagpapakita ng kanilang unikong kultura at kasaysayan.

Sa huli, ang wika ay hindi lamang isang kasangkapan ng pakikipagtalastasan, kundi ito ay nagsisilbing simbolo ng ating pagkakakilanlan at kultura. Ito ay dapat na ituring na may kahalagahan at dapat na ipaglaban upang itaguyod ang multilingual at multicultural na lipunan.

Basahin ang iba pang mga aralin: Pang-abay na Pamaraan , Pang-abay na Pamanahon , Alamat ng Pinya , Bugtong , Pagmamahal sa Bayan , Taludtod , Anekdota , Pabula , Lakbay Sanaysay , Parabula , Rin at Din , Sanhi at Bunga

Mga Sanaysay Tungkol sa Wika (15 Sanaysay)

Tuwing Agosto ay ipinagdiriwang ang “Buwan ng Wika” sa buong Pilipinas. Aming kinalap at pinagsama-sama ang ilan sa mga halimbawa ng sanaysay tungkol sa wika na maaring makatulong sa ating lahat upang mas lalo pang mahalin at pahalagahan ang ating wika. Mayroong mga halimbawa ng pormal at di-pormal na uri ng sanaysay na nakapaloob dito. Hangad namin na makatulong sa inyo ang koleksyong ito.

Maligayang pagbabasa!

SEE ALSO: Mga Tula Tungkol sa Wikang Filipino

Mga Halimbawa ng Sanaysay Tungkol sa Wika

Kahalagahan ng wikang filipino, sanaysay tungkol sa wikang mapagbago, filipino: wika ng karunungan, sanaysay tungkol sa wika, isang pasasalamat sa wikang filipino, wika mo. wikang filipino. wika ng mundo. mahalaga, wikang filipino: kahapon, ngayon at bukas, wikang filipino: wikang panlahat, ilaw at lakas, sa tuwid na landas, wikang pambansa-filipino, filipino: wikang pambansa, filipino wikang mapagbago, ilang pananaw tungkol sa pananalitang “taglish”, palaganapin natin ang wikang pilipino sa buong mundo, ang wika ng karunungan, pagpapahalaga sa wika.

Akda ni J galing sa sanaysay-filipino.blogspot.com

Malinaw na ang wika ay isang mahalagang kasangkapan na ginagamit upang maiparating ang mga nasasaloob na ideya at damdamin ng isang tao. Hindi lamang ito isang paraan ng pakikipag-usap niya sa kapwa kundi ginagamit din niya upang makipagkaibigan, makipagtalakayan at maibahagi ang kanyang iba’t ibang opinyon at kaisipan. Sa buong kasaysayan, maraming mga bagay, sitwasyon at pangyayari na tumutukoy sa kahalagahan ng wika sa mga tao, sa kanyang kapaligiran at higit lalo na sa kanyang bansa.

Ang wika ay hindi lamang kumakatawan sa isang tao. Ito ay hindi lamang isang sasakyan para sa pagpapahayag ng mga sariling saloobin, opinyon, mga personal na obserbasyon at halaga ng kanyang mga katangian bagkus ay isang sisidlan na siyang nagpapahayag ng mga aspeto ng isang komunidad o bansa. Ang wika ay kumakatawan din sa pangunahing pagpaparating sa iba ng panlipunang pagkakakilanlan. Sa maikling salita, ang wika ay tumutulong na mapanatili ang mga damdamin ng kultura, sining at pagkabansa ng isang bayan.

Ang wikang Filipino, na siyang pambansang wika sa Pilipinas ay ang wikang ginagamit sa lahat ng sulok ng bansa. Ito ang nagsisilbing sinturon upang maitali ang mga mamamayan upang maging isa sila sa kanilang mga diwa, pangarap at kalsadang tinutugpa. Mahirap na isipin kung walang sariling wika na magiging daan upang magkabuklod-buklod ang mga hiwa-hiwalay na isla ng Pilipinas. Maaaring magdulot ito ng mga kaguluhan at hindi pagkakaunawaan.

Kahit na sa anumang anyo, sa pamamagitan man ng pagsusulat o pagsasalita, ang wika ang pinakamabisang paraan upang maihatid ang mga kaisipan at mapanatili sa madaling hakbang ang kasaysayan at mga tala ng mga sinaunang Pilipino. Sa ganitong pagkakataon, malalaman ng mga kasalukuyang mamamayan ang mga hakbangin na ginawa noong una upang maituloy ito sa mabuting paraan at maiwasan ang mga hindi magagandang pangyayari noon. Ito ang ilaw na magiging tanglaw ng mga Filipino upang mapabuti pa ang mga gawain. Ito rin ang magsisilbing lakas upang maisakatuparan ang mga naudlot na pangarap noong simula pa.

Sa paglipas ng panahon, mapatutunayan na ang wika ang siyang pinakamahalagang sandata upang maiparating ng isang bansa sa kanyang mga mamamayan ang mga pangyayari, kasaysayan at bahagi ng ekonomiya nito. Gayundin naman na ang wika ang siyang sentro ng mga mamamayan upang maihugos sa kanilang pamahalaan ang kanilang mga hinaing.

Naipadarama ng isang tao sa pamamagitan ng kanyang sariling wika ang kasidhian ng kanyang damdamin, ang lalim ng kanyang pagkatao, ang katangian ng kanyang ginagalawang kapaligiran, ang lawak ng kanyang kultura at sining, ang kabihasaan niya sa anumang larangan at ang katotohanan ng kanyang pag-iral. Sa kabuuan, ang wika ang nagsisilbing kaparaanan upang maging isang ganap na tao ang isang tao at maging isang ganap na bansa ang isang bansa.

Galing sa liryko.blogspot.com

Ang Wikang Filipino ay isa sa mga kayamanang ating natanggap mula pa sa ating mga ninuno. Ito ang nagsisilbing instrumento para sa pambansang pagkaka unawaan at tulay sa magandang ugnayan. Bilang isang mamamayan ng bansang Pilipinas at matatag na Pilipino ang ating sariling wika ay regalong dapat pakaingatan para na rin sa mga susunod pang mga henerasyon. Ugaliin itong gamitin at ipagmalaki saan man tayo makarating. Laging pakatandaan na ang wika ang sumisimbolo sa ating pagka Pilipino.Ano ba ang napapansin mo sa ating sariling wika? marami na bang mga nagbago? ano ba ng naidudulot sayo ng ating wikang Filipino? Ang pagbabago ay kailanman hindi natin maiiwasan bagkus gamitin itong tama na magdudulot ng positibong resulta.

Mapapansin natin sa ating kapaligaran na bawat araw ay napakaraming mga pagbabagong nagaganap maging sa ating mga sarili merong mga pagbabagong nangyayari. Ang pagbabago ay hindi masamang bagay marahil minsan ito ay nagdudulot ng masamang resulta pero kadalasan naman ay maganda ang kinalalabasan.Kagaya ng ating sariling wika and wikang Filipino ito ay sinasabing wikang mapagbago na kung saan maraming mga magagandang naidudulot sa bawat isa sa atin kagaya na lamang ng mas nauunawaan natin ang ating mga kausap at mas naipapahayag nating mabuti ang ating mga nararamdaman at gustong sabihin sa ating kapwa. Iilan lamang yan sa mga mabuting epekto ng palaging pagamit ng ating wika.

Laging ugaliing gamitin ang ating wika sa magagandang bagay at huwag itong abusin. Dahilan na rin ng mabilis na paglipas ng panahon marami ng mga pagbabagong naganap sa wikang Filipino kagaya ng mga nadagdag na mga salita at mga salitang hango sa wikang Ingles. Ang wika ay isa sa napakahalang aspeto upang maging maunlad ang isang bansa at ito ang siyang sumisimbolo sa ating pagkakakilanlan. Gamitin ito ng wasto at tama at mahalin para na rin sa bawat isa sa ating mga Pilipino.

Akda nina Ricalyn Bitancor, Allana Marie Galeos, Trisha Amor Canadalla, Jessel Mae Hortel, Narel Bonotan, Apple Jane Anta, Justin Eleda, at Almie Jane Romanillos galing sa filipinowikangkarunungan.blogspot.com

Bakit nga ba ginagamit natin ang Wikang Filipino? Bakit nga ba ito ang ugat ng karunungan nating mga Pilipino ? Sa sanaysay na ito malalaman natin ang gamit at importansya nito sa ating mga Pilipino.

Ang Filipino, ang pambansang wika ng Pilipinas, ginagamit natin ito sa pagkakaroon ng mabisang komunikasyon sa iba’t ibang panig ng Pilipinas. Napakahalaga ng wikang ito sapagkat ito ang pinakapangunahing instrumento nating mga Pilipino na maipahayag ang ating damdamin, saloobin, kaisipan, opinyon at iba pa. Ang pagkatuto ng Wikang Filipino ay isa rin sa instrumento upang tayo ay magkaintindihan at makakalap ng mga impormasyon tungo sa maunlad na pagkakaisa.

Hindi lahat ng Pilipino ay may kakayahang gamitin ito sa mas malalim na paraan pero maaari pa rin nating makasalamuha ang ating kapwa Pilipino dahil tayo ay nasa modernong panahon, marami nang teknolohiya tulad ng telebisyon, radyo at mga social networking sites na maaaring maging instrumento para sa mas madaliang pag-unawa sa wikang ito.

Hindi tayo makakatuklas at makakagamit ng ibang wika hanggang sa hindi natin lubusang tatanggapin ang sariling wika natin. Ang pagiging marunong sa Wikang Filipino ay hindi lamang para sa ating komunikasyon kundi para rin sa ating ekonomiya. Alam nating lahat na maraming turista sa ibang bansa ang pumupunta sa Pilipinas para makita kung gaano kaganda ang ating bansa. Marami tayong nakukuhang kaalaman sa kanila lalong-lalo na sa kanilang wika. Gayundin tayo, natuturuan rin natin sila ng mga salita na isinalin sa Wikang Filipino at dahil dito mas pinapatibay pa natin ang ating komunikasyon at relasyon sa kanila at higit sa lahat naibabahagi natin ang ating kaalaman na nagbigay naman sa kanila ng karunungan sa paggamit nito para sa mabisang komunikasyon.

Higit sa lahat, ginagamit natin ang wikang ito upang maipakita natin sa iba na tayo ay Pillipino at tayo ay taas noo’ng pinagsisigawan na tayo ay mamamayan ng bansang sinilangan. Ito ang nagpapaalala sa atin na sa kabila ng imperyalismo ng ibang bansa sa panahon ng kanilang pananakop ay nanatili tayong tapat sa ating bansa hanggang sa nakamit natin ang ating kalayaan. Ito rin ang nagpapaalala sa atin na dapat nating respetuhin ang mga bayani ng bansa noong unang panahon na nag buwis ng kanilang buhay para sa kalayaan natin. Ang kalayaang gawin ang nararapat sa ating bansa at ang makamit ang karapatang pantao. Wikang naging instrumento sa pagkakaroon ng magandang edukasyon at mabisang komunikasyon. Wikang sumisimbolo sa ating pagka-Pilipino. Wikang nagpapaunlad sa ating ekonomiya. Ang Wikang Pambansa. Ito ang Wikang Filipino.

Galing sa sanaysay-filipino.blogspot.com

Kung wala ang wika, paano kaya magkakaintindihan ang mamamayan, paano kaya mapabibilis ang pagsulong ng kaunlaran at paano kaya mapalalapit ang tao sa isa’t isa? Sa bawat isang tanong at marami pang kasunod na katanungan, hindi sapat ang senyas, drowing, ang kulay, ang krokis, ang ingay o anumang paraang maaaring likhain ng tao upang matugunan ang lahat ng mga katanungan. Sa lahat ng ito, kailangan ng tao ang wika.

Kahit na anumang anyo , pasulat o pasalita, hiram o orihinal, banyaga o katutubo, wika ang pinakamabisang sangkap sa paghahatid ng diwa at kaisipan at sa pagpapanatili sa madali o mahabang panahon ng mga naliko na tala, pangkasaysayan o pampanitikan, pampolitika at panlipunan, pansimbahan o pangkabuhayan at maging sa larangan ng siyensya o ng iba pang displina. Maging ang kultura ng isang panahon, pook o bansa ay muling naipahayag sa pamamagitan ng wika.

Naipadarama ng wika ang sidhi ng damdamin, ang lalim ng lungkot, ang lawak ng galak, ang kahalagahan ng katwiran, ang kabutihan ng layunin, ang nakapaloob na katotohanan sa isang intension, ang kaibuturan ng pasasalamat at paghanga at ng iba pang nais na iparating ng sinuman.

Wika pa rin ang pinakamahalagang sangkap sa anumang paraan ng mabisang pakikipagtalastasan at komunikasyon.

Akda ni Rose Vida Ann B. Arocha galing sa markjan-markjan.blogspot.com

Ang wika ang maituturing na pinakamabisang kasangkapan sa ating pakikipag-komunikasyon sa ating kapwa. Ang wika, pasalita man o pasulat ay magiging sandata natin sa ating pakikihamok sa mga hamon ng buhay. Ang wika ay binubuo ng mga titik at simbulo na kapag pinagsama-sama ay maipapahayag natin ang mga nararamdaman natin sa ating pamilya, kaibigan, o kung sino pa man na kakilala natin.

Ang Pilipinas, bagamat isang archipelago, na binubuo ng 7,107 na mga pulo na mayroong iba’t-ibang diyalekto ay nagkakaroon ng pagkakaunawaan sa pamamagitan ng paggamit ng iisang wika, ang wikang Filipino! Kaya naman kahit may iba’t-ibang kultura, relihiyon at paniniwala sa bawat panig ng Pilipinas, nagkakaisa parin ang bawat mamamayan ng ating bansa sa paggamit ng wikang Filipino.

Sa ating nagbabagong estilo ng mundo ngayon, kung saan masasabi na ang mga bagay ay nagiging “high-technology” na, dapat pa rin nating isaisip ang pagpapahalaga sa ating sariling wika. Oo nga at tama sa ang Ingles ang “Universal Language” at siyang dahilan upang mas masaliksik pa natin at mas maipahayag ang nararamdaman natin sa mga hindi natin kalahi o mga dayuhan. Ngunit hindi ito sapat na dahilan upang ipagwalang bahala na lamang natin ang wikang Filipino. Hindi ba’t bago tayo matuto ng wikang Ingles ay wikang Filipino muna ang una nating natutunan? Na bago pa man tayo makihalubilo sa ibang tao sa loob at labas ng ating bansa ay wikang Filipino ang una nating pinagpakadalubhasaan upang magamit natin sa ating pakikipagkapwa? Kaya huwag naman sana na sa pagbago ng pagdaloy ng panahon ay mabago narin ang ating pananaw sa pagpapahalaga sa paggamit ng wikang Filipino.

Ngunit nakakalungkot man na isipin, marami sa atin lalo na sa mga kabataang kagaya ko ang siya pang lumalapastangan sa ating wika. Kaya naman humihingi ako ng kapatawaran sa ating pambansang bayani na minsang nagwika na, “Ang hindi magmahal sa sariling wika ay higit pa sa hayop at malansang isda.” Kasabay ng pag-unlad ng mundo ang pag-usbong ng ng mga hindi pormal na salita, katulad ng wika na sa lansangan o kalye ma lamang maririnig. Isama mo pa riyan ang mga nauuso naring salita ngayon na ginagamit ang mga salita ng mga nasa ika’tlong kasarian o mga bading, ang “Gay Lingo”. Halimbawa ng mga salita na ito ang “gora mama!” na ang ibig sabihin ay “tara na!” at “echos” na ang ibig sabihin ay “biro lamang!”. Hindi ba’t bukod sa hindi magandang pakinggan ang mga salitang ito ay nagpapakilala din ito kung ng anong klaseng mga tao na ang mayroon sa Pilipinas. Mga mamamayan na imbes na igalang ang sariling wika ay siya pa ang lumalapastangan dito. Ano nga ba ang siyang masasabi nating dahilan kung bakit ang mga Pilipino ay ipinagbabawalang bahala ang maayos na paggamit ng wikang Filipino? Base sa aking obserbasyon, ang masasabi kong isa sa mga dahilan kung bakit hindi nabibigyan ng karampatang pagpapahalaga ang ating wika ay dahil sa pagkakauso ng “Short Message Service” o mas kilala sa tawag na “text”. Isipin ninyo ito, bilang kabataan na mahilig mag-text, mas kaaya-aya para sa akin kung wikang Ingles na paikliin ang aking gagamitin dahil unang-una sa lahat mas matipid ito sa espasyo at mas mabilis gawin. Sa pagtetext din mas laging naaabuso ang wikang Filipino kung saan ang mga kabataan ay laging mga balbal na salita ang ginagamit sa pakikipagkomunikasyon. Ang isa pa sa nakikita kong dahilan ay ang paniniwala ng mga kabataan ngayon na mas “in” ang paggamit ng wikang Ingles. Na mas angat ka sa lipunan kung lagging wikang Ingles ang Iyong gagamitin, kahit “english carabao” iyan!

Sana lamang ay tandaan natin ito, taga Pilipinas tayo, tayo ay mga Pilipino! Kung hindi natin gagamitin, pagyayamanin at pahahalagahan ang sarili nating wika, sino pa ang magpapahalaga dito? Wala ba tayong utang na loob sa sarili nating wika na pagkatapos nating gamitin sa loob ng ating mga tahanan ay siya na lamang natin babalewalain dahil sa pagbabago ng panahon? Huwag naman din sana natin hayaang mawalan ng saysay ang pagpupursigi ng dati nating pangulo na si Manuel Quezon nag awing Pambansang wika ang Filipino. Isa lamang itong paalala, “Wika mo. Wikang Filipino. Wika ng Mundo. Mahalaga!”

Akda ni Jasmin V. Montalbo galing sa markjan-markjan.blogspot.com

Wika. Ano nga ba ang Wika? Ano ba ang kahalagahan nito sa atin? At sa mundong ginagalawan natin? Ano kaya ang mangyayari kung wala tayong wika, Mailalarawan pa kaya natin ang kagandahan ng paligid at maipapakita pa ba natin ang ating galit at nararamdaman?

Ang Wika bagaman maikling salita subalit ang kahulugan at katangian ay napakalawak at napakalalim. Ang kakayahahan nito’y makakapagpapaunlad ng isang tao at bansa, ngunit may kakayahan din itong magwasak kung mali at hindi angkop ang paggamit. Magagawa nitong pagbuklurin at pagsamahin ang isang bansa ay lahing nasa gitna ng sigalot at kaguluhan. Ngunit gaano nga ba natin kakilala at kamahal ang ating sariling wika? Hanggang saan nga ba natin ito kayang ipaglaban?

Ang Pilipinas ay napakapalad, sapagkat nabubuklod tayo ng ating wikang Filipino. Bagaman iba’t iba ang bigkas at punto na inilalapat natin sa ating wika. Hindi maitatangging nalangkapan natin ito ng kakaibang himig. Ang bawat bagsak ng tunog nito ay may kahali-halinang hatid sa ating puso. Nagkaroon tayo ng kasarinlan at kapayapaan dahil sa ating wika. Subalit sa paglaon ng panahon, katulad ng buhangin sa dagat, natatangay tayo ng alon ng pagbabago. Nagpatianod tayo sa pag-unlad ng teknolohiya at siyensya. Sumabay tayo sa mabilis at hindi mapigil na kolonyalismo. Binigyan natin ng mataas na pagkilala ang mga wikang kanluranin at mabilis na pagkadalubhasa dito.

Subalit labis nating nakalimutan ang ating pambansang wika, mas minatamis nating magsalita ng ingles sa pagkakataong maaari naman tayong magtagalog. Hindi ako tumututol, ikinararangal ko na tayong mga Pilipino ay may angking kagalingan sa pagbigkas ng ibang wika. Ngunit nais kong ipabatid na hindi masamang umunlad at sumabay sa yumayabong na kasaysayan. Pero hindi ba’t masarap na habang nagtatagumpay tayo, ang ipinabandila natin ay ang sarili nating wika. Hindi ba masarap na nakikilala tayong mga Pilipino hindi lang sa talento kundi maging sa kultura?

Huwag nating kalimutanang sinabi ng anting pambansang bayani, “Ang hindi magmahal sa sariling wika ay masahol pa sa malansang isda.” Taglayin natin ang pagmamahal at pagpapahalaga sa sarili nating wika, dail ito ang pinakamabisa nating sandata sa ating pagtatagumpay. Ikarangal natin ang ating wika at huwag tayong mapagod na paunlarin at gamitin ito sapagkat ang ating wika ay mahalaga, at ito ang wika ng Mundo, ang wika ng nagpupunyaging Filipino.

Akda ni Glorivel H. Glomar galing sa markjan-markjan.blogspot.com

“Ako’y isang Pinoy!” -mga simpleng salita na may malalim na kahulugan kung lubusang sususriin. Paano nga ba natin mapapatunayan an gating tunay na pagmamalaki bilang isang Pilipino? Kung ating titignan, maraming paraan hindi ba? Sybalit ang pinaka mahalaga ay ang paggamit natin n gating sariling wika. Bilang panimula, nais kong itaning kung batid nga ba natin ang kahulugan ng salitang “wika” ? Ano bang wika ang ginagamit mo? Mahalaga ba angwika sa buhay ng bawat tao? Paano ba ito makakatulong sa pag-abot ng magandang bukas na inaasam ko? Marahil ikaw ay napaisip nang malalim o napabuntong hininga, ngunit hayaan mong bigyan ko ng kasagutan ang mga katanungan sa iyong isipan.

Maraming pagkakataon na hindi sapat ang simbolo, galaw, kumpas at iba pa upang maipahayag ang tunay na kahulugan ng isang bagay. Dito pumapasok ang kahalagahan ng wika – ito ang pangunahing midyum upang maipahayag natin an gating saloobin at opinion ayon sa nilalaman ng ating isip at damdamin sa ating kapwa. Ito ang ginagamit natinsa pang-araw-araw partikular na sa komunikasyon. Kung wala ang wika, paano natin mapapanindigan ang ating mga prinsipyo at paniniwala sa buhay? Hindi ba’t napakahalaga ng wika? Tunay nga naman! Sapagkat sa pamamagitan nito magagampanan natin ang isa sa pangunahing tungkulin dito sa mundong ibabaw at ito ay ang magbahagi ng kaalaman.

Bawat bansa sa dito sa mundo ay may kanya-kanyang wika na ginagamit upang matalos ang malawak na pagkakaintindihan ng bawat isa. Kung ang iba ay may salitang Ingles, Niponggo, Mandarin, Spanish at marami pang iba, dito sa Pilipinas, “Wikang Filipino” ang tawag sa pangunahing wika o “mother language” ng bansa. Ang Pilipinas ay binubuo ng Pitong libo at isang daang mga pulo na pawang pinaghihiwalay ng mga malalaking karagatan dito sa ating bansa. Bawat mga mamamayan sa iba’t-ibang dako ng Pilipinas ay mayroon ding sariling wikang kinagisnan. May kanya-kanyang kultura, wika at paniniwala batay sa lahing kinabibilangan. Maraming salita ang ginagamit sa bansa tulad ng mga sumusunod: Pampango, Waray, Visaya, Cebuano, Ilokano, Bikolano at iba pa. Subalit namumukod tangi pa rin na ang WIKANG FILIPINO ang nagsisilbing buklod ng sangkapilipinuhan upang makamit ang kaunlaran at kaayapaan na ating pinapangarap. Ito ang landas tungo sa pagkakaisa. Wikang Filipino ang daan upang ang galit at poot ay maiwaksi sa ating mga puso at tunay na pagmamahalan ang siyang maghari dito. Hindi pa huli ang lahat, maari pa nating simulan ang nararapat Maniwala, Magtiwala at Umaksyon!

Wika mo! Wika ko! Wika natin ay wikang Filipino! Anuman ang lahi mo. Iba man ang kultura at kulay ng balat ko, Ikaw, Ako, Tayo ay tunay na mga Pilipino! Wikang Filipino ay bukod tangi at nag-iisang wikang Filipino maghahatid ng panibagong pag-asa. Saan mang panig ng mundo ako tumungo. Iba’t-ibang lagi man ang aking makahalubilo. Taas noo kong ipagmamalaki na ang dugong nananalaytay sa akin ay dugong Pilipino. Wkang Filipino: Noon, Bukas ay sa darating na Henerasyon. Wikang Filipino, Hanggang kamatayan ay baon.

Galing sa thefilipinoservant.wordpress.com

Ngayong buwan ng Agosto, ating ginugunita at ipinagdiriwang ang Buwan ng wika bilang pagbibigay ng kahalagahan sa ating wika, ang Filipino at ang kontribusyon nito sa ating mga buhay. Ipinapaalala nito na napaka-importante sa isang bansa na magkaroon ng pambansang wika upang lubos na makilala ang yaman ng ating kultura. Pero ano ba ang kahalagahan ng pagkakaroon ng iisang wika? Paano natin ito maipagmamalaki sa buong mundo ngayong panahon ng globalisasyon? At paano natin ito magagamit upang makamit natin ang pagbabago?

“Ang hindi magmahal sa sariling wika ay higit sa hayop at malansang isda; kaya ating pagyamaning kusa, gaya ng inang sa atin ay nagpala.” Ito ang tanyag na katagang nagmula sa ating pambansang bayani na si Gat. Jose Rizal na nagbibigay kahalagahan sa wika sa buhay ng isang tao. Isang inspirasyonal na kataga at kapupulutan ng aral tungkol sa pagpapahalaga ng wika. Kahit maraming wikang banyaga ang alam na sabihin ni Rizal, hindi niya tinalikuran ang kanyang bansa at pinalagahan ang wikang Tagalog na isa sa mga parating ginagamit ng mga Pilipino noon.

Ang pagkakaroon ng iisang wika ay nangangahulugang nagkakaisa ang mga mamamayan at nagkakaintindihan ang lahat para sa iisang hangarin. Dahil kung hindi pinahalagahan noon na magkaroon ng pambansang wika ay hindi magkakaintindihan at magulo ang pakikipag-komunikasyon at talastasan. Hindi magiging maayos ang buhay kung iba’t-ibang wikang etniko ang dapat nating kabisaduhin. Kaya noon, pinahalagahan ni dating Pangulong Manuel Quezon na magkaroon ng iisang lengwahe upang magkaisa at maipakita sa buong mundo na kung may iisang wika na ginagamit ang isang bansa, nagkakaisa sa iisang hangarin ang mga tao nito. Kaya itinanghal nating ‘Ama ng wikang Pambansa’ si Quezon dahil sa kanyang natatanging limbag sa wika’t panitikan.

Ngayong panahon ng globalisasyon at makabagong teknolohiya, hindi papahuli ang ating wika. Kagaya sa website na Facebook na kung saan ay pwedeng gamitin ang wikang Filipino bilang medium o lengwahe sa pakikipag-komunikasyon at lubos na maintindihan ng mga Pilipinong gumagamit nito kung paano paganahin ito. Hindi rin papahuli ang Twitter na kailan lang ay pwede na sa wikang Filipino. Kamakailan lamang ay naging sikat sa website na YouTube ang isang music video kung saan tampok ang isang banyaga na kumakanta sa wikang Filipino at siya ay si David DiMuzio na lumabas na sa iba’t-ibang programa dito sa ating bansa.

Sa ibayong dagat naman, alam niyo bang may 1.4 milyong tao sa Estados Unidos ang nagsasalita sa wikang Filipino at ito ang pang-apat na lengwahe na parating ginagamit ng mga tao roon. Hindi rin mawawala ang mga bansang may mga OFWs na kung saan natututunan ng mga banyaga kung paano magsalita sa Filipino.

Ngayong pumapasok na ang iba’t-ibang wikang banyaga sa ating bayan, kailangan nating pahalagahan at wastong gamitin ang ating pambansang wika. Ating ipaalam sa kanila na kung nandito ka sa Pilipinas, dapat matuto kang magsalita sa wikang Filipino upang lubos na makilala ang kultura at panitikan ng ating lipunan.

Ang ating wika ay sumisimbolo ng isang bansang matatag at nagkakaisa dahil kung hindi magkaintindihan ang bawat mamamayan nito dahil sa mga pansariling wika, hindi uunlad ang ating bayan at patuloy pa rin sa paglayo ang inaasam nating pagbabago. Kung may iisang wika, magkakaintindihan ang lahat at magkakaroon ng iisang hangarin at ito ay bumangon mula sa mga pinagdaanang problema. Ngayong nasa tuwid na landas na tayo, ating ipagmalaki at ipagbunyi na mayroon tayong iisang wika at ito ang Filipino na daan sa iisa nating hangarin, at ito ang pagbabago sa lipunan. Nawa’y ating gamitin ng wasto ngayong buwan ng wika ang Filipino at taas-noo tayong magsalita sa ating sariling wika!

Akda ni Carla Mae

Mahalaga ba ang wika ng isang bansa? Tinatangkilik mo ba ang iyong sariling wika? Ipinagdririwang mo ba ang iyong sariling wika? Ginagamit mo ba ang sarili mong wika? Ito ang mg tanong na di mawari sa aking isipan. Bilang isang tao binigyan tayo ng isipan ng Panginoon upang gamitin at ipalaganap. Maraming tanong sa isipan ng isang tao, mga tanong na nakakaapekto sa bawat galaw, kilos, at desisyon nito. Sa paaralan nalalaman natin ang kahalagahan ng mga baya-bagay katulad nalang ng wikang pambansa. Ang isang bansa na may sariling wika ay nangangahulugang malaya ito. Ang wika ay isang paraan ng komunikasyon. Dahil sa wika nagkakainindihan ang lahat ng tao. Iba’t-ibang wika sa bawat lugar, komunidad, at bansa. Mahalaga ang wika ng isang bansa katulad ng Wikang Filipino. Ang Wikang Filipino ay sumisimbolo sa kultura ng mga Pilipino kung sino, ano, at meron sila. Ang isang tao na gumagamit ng Wikang Filpino ibig sabihin isa siyang Pilipino pero bakit ang ibang Pilipino ay ikinakahiya ang kanilang sariling wika? Ito ba ang kanilang sinasabing mahalaga at mahal raw nila kanilang sariling wika ngunit kahit gamitin man lamang ito ay di magawa dahil sa mga masasamang ideya,at kuro-kuro na namuo sa isipan ng ibang tao o mga banyaga tungkol sa Pilipino na dahilan na ikahiya nila ang kanilang sariling wika. Nasa atin na ang desison kung magpapaniwala at magpapaapekto tayo sa mga ganitong bagay daahil tayo lamang mga Pilipino ang nakakaalam kung ano ang katutuhanan. Kung mahalaga talaga ang ating Wikang Pambansa gagaamitin natin ito kahit kailan at saan man tayo magpunta.

Si Manuel L. Quezon ang tinaguriang “Ama ng Wikang Pambansa”. Siya ang nangunang maghubog ng Wikang Pammbansa na Wikang Filipino. Marami tayong wika dit sa bansa katulad ng Cebuano, Boholano, Ilocano ,Tagalog, at iba pa. Maram tayong iba’t-ibang wika dahl sa archepilagong hugis ng ating bansa . layu-layo ang mga lugar at isla na bumubuo nito . Hindi madali ang kay Mannuel L. Quezon at iba pangtagapamahala ng gobyerno na pumili at agtalaga n aing sariling Wika dahil maraming hindii desidido at hindi sang-ayon nito. Hanggang nakapagdesisyon n ang madla na nnag magiging Wikan Pambansa ay ang Wikang Filipino.

Tuwing Agosto ipinagdiriwang ang Wikang Filipino. Bilang isang mamamayang Pilipino isa tayo sa mga taong nagdiriwang nito. Bumabalik tanaw tayo sa ating kasaysayan kung paano nabo ang Wikang Filipino. Maraming mga gawain ang bawat paaralan sa pagdiriwang. May iba’t-ibang patimpalak isa isa na rito anng tula, paggawa ng sanaysay, mga sayaw at iba pa. Sa buwang io maas naiintindihan nating mga Pilipino ang kahhalagahan ng Wikang Filipino. Hiindii lamang sa buwan ng Agosto magdiriwang kundi dapat araw-araw dahil ginagami natin ang ating wika bawat segundo. minuto at araw sa ating buhay.

Sabi ng marami an Wikang Ingles ang mas mahalaga kumpara sa Wikang Filipino dahil sa ang Wikang Ingles a ang pangunahing linggwahi nna mmas ginnagamit nga karamihan kait saan man sila maggpunta sa mundo. Pero parra sa akin at sa mg atong mas nakakaiintindi sa kahalagahan ng Wikang Filipino ay ang Wikang Filipino parin ang napakahalaga dahil ito ang sumisimbolo sa ating katauhan bilang isang Pilipino, makakaya nating mapaunlad an ating sariling bansa kahit ang ating sariling wika lamang ang ating gamitin katulad ng bansang Japan. Mas pinahahalagahan nila nag kanilang sariiling wika kasa sa ibang wika kait ganito napapaunllad pparin nila ang kanilang bansa at ngayon isa ang kanilang bbansa sa pinakamaunlad na bansa sa buoong mundo. Sabi pa nga g ating bayani na si Dr. Jose Rizal ” Ang hindi marunoong magmahal sa sariling wika ay higit pa sa malansang isda.” Kaya tayong mga Pilipino pahalagahan natin ang ating sariling wika at mahalin ng buong puso, hindi lamang sa salita kundi sa gawa.

Ang Linggo ng Wika ay ipinagdiriwang tuwing unang linggo ng Agosto kada taon sa Pilipinas. Sinasalamin ng selebrasyong ito ang kahalagahan ng Filipino bilang pambansang wika. Sa bawat taon, ang mga institusyong pang-edukasyon kagaya ng mga paaralan at unibersidad, at ang mga sangay ng pamahalaan, ay sama-samang nakikilahok sa iba’t ibang mga gawain tulad ng mga paligsahan sa pagsulat ng sanaysay, mga pagtatanghal, parada, at iba pang paraan nang pagpapakita ng paggamit ng wikang Filipino. Ang hindi magmahal sa sariling wika ay higit sa hayop at malansang isda. -Gat Jose Rizal

Kahalagahan ng Wika

“Ang hindi magmahal sa sariling wika ay higit sa hayop at malansang isda; kaya ating pagyamaning kusa, gaya ng inang sa atin ay nagpala.” Ito ang tanyag na katagang nagmula sa ating pambansang bayani na si Gat. Jose Rizal na nagbibigay kahalagahan sa wika sa buhay ng isang tao. Ang wika ng isang bansa ay masasabing siyang kaluluwa na nagbibigay buhay dito. Ito ang nagsisilbing tulay na nagdurugtong sa mga kumunidad na naninirahan sa isang bansa. Sa pamamagitan ng wika, nagkakaunawaan at nagkakaisa ang bawat tao. Higit sa lahat, nagsisilbi ito bilang ating pagkakakilanlan. Dahil dito ay nakikita ang iba’t ibang impluwensya sa bansa na siyang nakapagpabago at humulma sa pagkatao ng mga mamamayan. Samakatuwid, ang wika ay batayan ng natatanging kultura ng isang bansa.

Noong ika-26 ng Marso 1946, nagpalabas si Pangulong Sergio Osmeña ng Proklamasyon Blg. 35, na nagtatalaga ng petsang mula ika-27 ng Marso hanggang ika-2 ng Abril bilang Linggo ng Wika. Noong ika-23 ng Setyembre 1955, iniutos naman ni Pangulong Ramon Magsaysay sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg. 186 na ang Linggo ng Wika ay ipagdiriwang mula ika-13 hanggang ika-19 ng Mayo. Ang pagbabago ng petsa ng pagdiriwang ng Linggo ng Wika ay bilang paggunita sa kaarawan ni Pangulong Manuel L. Quezon, ang tinaguriang “Ama ng Wikang Pambansa”. Dahil sa paglilipat na ito ng petsa ng pagdiriwang ng Linggo ng Wika, naging imposible para sa mga estudyante at guro ang makilahok dito.

Pagkatapos ng Himagsikan sa EDSA noong 1986, inilabas ni Pangulong Corazon Aquino ang Proklamasyon Blg. 19 noong ika-12 ng Agosto 1988, upang pagtibayin ang pagdedeklara ng pagdiriwang ng Linggo ng Wika mula ika-13 hanggang ika-19 ng Agosto kada taon.

Upang higit pang pagtibayin ang mga naunang proklamasyon hinggil sa Linggo ng Wika, idineklara naman ni Pangulong Fidel V. Ramos ang buong buwan ng Agosto bilang Pambansang Buwan ng Wika sa pamamagitan ng Proklamasyon Blg. 1041 noong ika-15 ng Enero, 1997.

Sa kasalukuyan, ipinagdiriwang pa rin ang Linggo ng Wika at Buwan ng Wika sa Pilipinas. Opisyal itong nakatala sa listahan ng mga kultural na pagdiriwang sa bansa.

Selebrasyon

Karaniwang ipinagdiriwang ang Buwan ng Wika sa elementarya, sekundarya at kolehiyo sa pamamagitan ng pagkakaroon ng palatuntunan, mga patimpalak sa paggawa ng tula, pagbigkas ng tula, pag-awit, pagsusulat ng maikling kwento at sanaysay, pagpupulong, at talakayan gamit ang wikang Filipino. Upang mapahalagahan ang sariling wika, nagkakaroon din ng mga patimpalak sa pagsusulat ng slogan, paggawa ng poster at marami pang aktibidad mula sa iba’t ibang munisipalidad

Ayon sa DepEd

“Ang hindi magmahal sa sariling wika ay higit sa hayop at malansang isda; kaya ating pagyamaning kusa, gaya ng inang sa atin ay nagpala.” Ito ang mga tanyag na katagang nagmula sa ating pambansang bayani na si Gat. Jose P. Rizal na nagbibigay importansya sa kahalagahan ng wika sa buhay ng isang tao.Ang wika ng isang bansa ay masasabi natin na kaluluwa ng isang bansa na siyang nagbibigay buhay dito. Ito ay nagsisilbing tulay na siyang nagdurugtong sa mga komunidad na naninirahan sa isang bansa. Sa pamamagitan nito, ang pagkakaisa at pagkakaunawaan sa bawat tao ay lalong yumayabong. Ito rin ang nagsisilbing susi ng ating pagkakakilanlan, sa pamamagitan nito, nakikilala ng ibang tao kung sino tayo.

Ang importansya upang lalong paunlarin at palawakin ang ating pambansang wika ay matagal nang binibigyang pansin ng mga namumuno sa ating bansa. Sa Pilipinas mayroon tayong higit sa isang daang klase na lengguahe na ginagamit mula Batanes hanggang Tawi-tawi, ngunit ang pambansang wikang “Filipino” pa rin ang siyang mas malimit na ginagamit at mas naiintidahan sa buong kapuluan.Sa ating mayamang salita, madali nating makikita ang iba’t-ibang impluwensya na siyang nakapagbago at humulma sa pagkatao ng mga Filipino. Samakatwid ang wika rin ay maari ring maging batayan ng ating nakaraan at kultura.

Kaya ang “Buwan ng Wika” ang isa sa mga pagkakataon natin upang ito ay pagyabungin at ipagmalaki. Pagkakataon din ito upang iparating sa ating mga kababayan na ang ating pambansang wika ay hindi lamang para sa pakiki-pagkomunikasyon ngunit siya ring pundasyon ng ating pagkakakilanlan bilang isang indibidual at bilang isang bansa.

( Hataw Tabloid , Agosto 9, 2017)

Aminin natin sa hindi, marami talaga ang hindi naiintindihan kung ano ang ating wika — ang wikang Filipino.

Maging sa akademya, marami ang nahihirapang umunawa kung bakit kailangan gamitin sa iba’t ibang larang at disiplina ang wikang Filipino, na kung mangyayari ay isang malaking pagbabago dahil nangangahulugan ito nang lubos na pagkaunawa kung ano ang ating wika.

Alam ba ninyong nitong nakaraang Pandaigdigang Kongreso sa Araling Filipinas sa Wikang Filipino, ang iba’t ibang paksang may kinalaman sa wika, panitikan, kultura, kasaysayan, at lipunang Filipino ay tinalakay sa ating wika?

Maging si Bernardita Churchill ng University of the Philippines at ng Philippine Studies Association ay nagsabing, “Upang maipalaganap ang ating wika, lahat tayo, kabilang ang mga lider sa politika ay kailangan magsalita sa Filipino. Lagi silang nasa radyo at telebisyon kaya ang mga tao ay matututo sa kanila nang husto kung lagi nilang ginagamit sa pagsasalita ang wika na naiintindihan nating lahat.”

Idinagdag ni Churchill na ang Filipino gaya ng English, French at iba pang wika na iniaalok din bilang asignatura sa malalaking unibersidad sa buong mundo.

At katunayan sa apat na araw ng Kongreso nitong 2-4 Agosto, tinalakay ng mga dayuhang tagapagsalita ang kanilang lektura sa wikang Filipino.

Kabilang sa kanila sina Damon Woods ng University of California Los Angeles, Sotoshi Ara ng University of Fukushima, JC Gaillard ng University of Auckland, at Saac Donoso ng University of Alicante sa Spain.

Para kay National Artist for Literature Almario Virgilio, Tagapangulo ng National Commission for Culture and the Arts (NCCA), ang Filipino ay isang mahusay na daluyan ng pagtuturo at hindi lamang salitang ginagamit sa kalye o sa palengke.

Para ganap nating maramdaman na ang ating wikang Pambansa ay wikang Filipino, hindi nilulubayan ni Almario ang estandarisasyon nito sa baybay at bigkas. Ilalahok rin ang mga katutubong wika gaya ng Waray, Tausug, Maranao, Ilocano, at Bicolano.

Malayo na ang narating ng ating wika — ang wikang Filipino — pero lubusan lang nating mararamdaman ito kapag dumating ang panahon na tayo’y nagkakaunawaan sa pagagamit ng ating wika tu-ngo sa pag-unlad.

Doon natin masasabi, sa pamamagitan ng ating wika, tuluyang nagbago ang ating bansa.

Galing sa hinagapnikaure.blogspot.com

Ang “Taglish” ay tumutukoy sa paghahalo ng mga salitang Tagalog at Ingles sa karaniwang pakikipagusap ng mga Pilipino sa isat-isa. Ang paggamit ng “Taglish” ay karaniwang nasasaksihan sa mga lugar sa Pilipinas kung saan Tagalog ang wikang sinasalita ng nakararami tulad ng Kalakhang Maynila at mga karatig na lalawigan. Ngunit dahil sa pagtuturo ng wikang Pilipino na ang batayan ay wikang Tagalog sa buong bansa, ang paggamit ng salitang ito ay tinatayang lalaganap na rin sa buong Pilipinas.

Ang pagsipot ng mga pananalitang tulad ng “Taglish” ay masasaksihan sa mga lugar na dating sinakop ng mga bansang Kanluranin tulad ng Estados Unidos at Inglatera. Sa bansang Pilipinas, ang pagusbong ng “Taglish” ay naguugat sa matagalang paggamit ng salitang Ingles bilang wika ng pagtuturo sa mga paaralan. Sa pagdami ng mga Pilipinong nakapagaral sa mababa at mataas na antas ng edukasyon, nagkaroon ng kasanayan ang maraming Pilipino sa paggamit ng salitang Ingles. Ngunit may mga Pilipino pa rin na hindi nagkapalad na makapagaral kung kaya hindi tuluyang nawala ang paggamit ng wikang Tagalog. Sa isang nakalilitong sitwasyon kung saan may pagnanais na gumamit ng wikang Ingles at may pangangailangan na makipagusap sa mga hindi nakapagaral ay isinilang ang sistema ng pananalita na kung tawagin natin ay “Taglish”.

Kung ikaw ay mapapadpad sa Kalakhang Maynila ay mapapansin mo na lubhang malaganap ang paggamit ng “Taglish” sa mga taong nakatira dito. Sa paguusap sa pagitan ng mga miyembro ng pamilya, mga kawani at manggagawa, at mga programa sa radyo at telebisyon ay madalas madinig na “Taglish” ang kanilang salitang ginagamit.

May isang pagtingin sa pamamayagpag ng “Taglish” ang naniniwala na nabuo ang pananalitang “Taglish” dahil sa kakulungan ng mga karampatang salita sa wikang Tagalog na maipahayag ang iniisip na konsepto kung kaya napipilitang salitang Ingles na lamang ang gamitin. Ang mga Pilipinong nakapagaral sa ibat-ibang larangan at natuto ng kaalaman sa wikang Ingles ay di maiiwasan na gumamit ng salitang Ingles sa kanilang pakikipagusap sa isat-isa o kaya sa ibang tao. Maaaring ituring na isa ito sa kadahilanan ng tuluyang paggamit ng “Taglish” ng mga Pilipino ngunit marahil ay may mga iba pang kadahilanan o pingbubuhatan ng paggamit nito.

Sinisisi ng iba ang pagkakaroon ng mga Pilipino ng mentalidad na kolonyal bunsod na rin ng sistemang pangedukasyon na pinairal sa ating bansa sa mahabang panahon. Anila, ang walang patumanggang panggagaya natin sa mga Amerikano ang nagbunsod sa atin para magsalita sa wikang Ingles na hindi naman angkop sa ating kultura at estilo ng pamumuhay. Kaya lamang ay tila baga kung minsan ay kinukulang tayo sa salitang Ingles kung kaya sa di inaasahang pangyayari ay naghahalo na sa ating paguusap ang mga salitang Tagalog at Ingles.

Mayroon din naman na nagsasabi na ang “Taglish” ay unang ginamit ng mga anak-mayamang kolehiyala na tinuruan ng kanilang mga magulang na magsalita sa wikang Ingles sa pakikipagusap kaninoman ngunit tila sumablay yata dahil hindi marunong magsalita ng Ingles ang kanilang tsuper at katulong sa bahay. Kaya naman napilitan silang gumamit ng magkahalong Tagalog at Ingles sa kanilang karaniwang pakikipagusap sa ibang tao. Ang ganitong estilo ng pananalita ay kung minsan nakakatutuwang pakinggan ngunit kung minsan naman ay para bagang kahalintulad ng isang Amerikanong nagsusumikap na magsalita sa wikang Tagalog.

Ang pagiral ng “Taglish” sa ating pangkarinawang pakikipagugnayan sa isat-isa ay isang masalimuot na isyu patungkol sa ating pagtingin sa ating sariling wika. Nagpanukala na ang ating mga dalubhasa sa wika ng mga bagong salitang Filipino na pwedeng gamitin sa halip na Ingles sa larangan ng agham, teknolohiya, ekonomiya, pananalapi, negosyo, at iba pa. Subalit tila baga hindi pa rin natin nakasanayan ang paggamit ng mga katagang ito. Kadalasan ay salitang Ingles pa rin ang namamayani sa pagtukoy natin sa mga konsepto at bagay-bagay na may kaugnayan sa mga larangang ito. Bunsod nito ay may mga taong nagtatanong kung meron ba talaga tayong pagmamahal sa ating sariling wika.

Sa kasalukuyan ay talamak pa rin ang paggamit natin ng pananalitang “Taglish” sa ating pangaraw-araw na buhay. Kasaysayan na lang ang makapagsasabi kung patuloy na mamamayagpag sa ating bansa ang paggamit ng ganitong pananalita. Ang wikang Ingles ay isang makapangyarihang wika. Ito ay ginagamit sa ibat-ibang larangan sa buong mundo. Tuluyan na kayang magagapi at mawawala sa sirkulasyon ang wikang Pilipino? Hindi naman siguro ngunit posible marahil sa hinaharap na magkaroon ng internasyonalisasyon ang wikang Pilipino at tanggapin na rin sa wakas ang mga salitang Ingles sa bukabularyong Tagalog. Hinahangad natin na matukoy ng ating mga dalubhasa sa wika ang wastong daan na dapat tahakin sa patuloy na pagunlad ng ating wikang pambansa.

(Halimbawa ng Sanaysay na Nagmumungkahi ng Panukala Tungkol sa Wikang Pilipino – galing sa hinagapnikaure.blogspot.com )

Sa kasaysayan ng mundo ay nagkaroon ng mga kaganapan na ang ilang mauunlad na bansa ang sumakop sa mga maliliit at mahihinang bansa. Ang Pilipinas ay isa sa mga bansang nakubkob ng mga banyaga. Nagsimula ito sa pananakop ng Espanya na sinundan naman ng bansang Hapon at pagkatapos ng bansang Estados Unidos.

Ang mga pananakop na ito ay nagiwan ng malàlim at pangmatagalang pagbabago sa ating kultura. Isa sa mga pinaka matinding naapektuhan nito ay ang ating wika. Nahaluan na ng mga salitang banyaga ang ating wikang Pilipino. Ngunit sa pagdaan ng panaon ay nanatili pa ring buhay at namamayagpag ang ating pambansang wika. Nakatulong ng malaki sa mabilis na paglaganap nito sa buong bansa ang pagtuturo ng wikang ito sa ating mga paaralan.

Ang yamang pang ekonomiya at lakas militar ang ginamit ng mga mananakop na bansa upang palakasin at patatagin ang kani-kanilang sariling wika. Kadalasan ay kasama sa estilo ng pananakop ang pagtuturo at pagpapalaganap ng wika ng mananakop sa mga lugar na kanilang nasasakupan. Ang Estados Unidos at Inglatera ang dalawa sa mga malalakas na mananakop sa kasaysayan ng mundo. Pinalaganap nila ang wikang Ingles sa mga bansang kanilang sinakop at ito ang naging dahilan upang maging malakas at makapangyarihan ang wikang Ingles sa buong daigdig.

Bagamat may digmaan pa rin sa ilang lugar sa mundo, itinuturing na wala nang puwang sa makabagong panahon ang pagkubkob ng isang makapangyarihang bansa sa isang maliit at mahinang bansa. Sa pagtatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig at ng pagkatatag sa Nagkakaisang Bansa ay tuluyan nang ipinagbawal ang imperyalismo na siyang nagudyok sa mga makapangyarihang bansa na sakupin ang mga mahihinang bansa.

Sa pagunlad ng ekonomiya ng buong daigdig ay dumanas ng kasaganaan ang ilang bansang kanluranin samantalang ang ilang bansang nabibiyayaan ng likas na yaman ay kinailangang palawigin ang produksyon upang matugunan ang lumalaking pangangailangan sa mga batayang produkto sa isang makabagong mundo. Bunsod ng mga kaganapang ito ay nakaramdam ng matinding pagkukulang sa mga manggagawang may pagnanais at kakayahan upang gawin ang mga trabahong nalikha sa mga bansang ito. Sa kagustuhang mapunuan ang pagkukulang na ito ay napilitan silang umangkat ng mangagawa sa ibang bansa.

Ang mga Pilipino ay likas na masunurin at masipag na manggagawa. Ang kanilang masamang karanasan na idinulot ng pananakop ng mga Amerikano ay naghatid naman ng isang maswerteng katangian: natuto silang gumamit ng wikang Ingles. At dahil Ingles ang itinuturing na pandaigdigang lengguwahe ng negosyo at kalakalan, nagkaroon sila ng lamang sa mga mangagawang buhat sa ibang bansa kung galing sa pagtatrabaho ang paguusapan. Sa simula ay kakaunti lamang ang mga Pilipinong tumanggap sa hamon ng pagtatrabaho sa ibang bansa ngunit nang lumaon ay dumami na ang Pilipinong may ganitong hanap-buhay.

Sa ngayon ay merong milyun-milyong Pilipino na nagtatrabaho sa ibat-ibang lugar sa buong mundo. Sila ay isa sa mga pinaka malaking pinagkukunan ng yaman ng ating ekonomiya. Dito sa atin ay itinuturing silang mga bagong bayani at ating pinahahalagahan ang kanilang ambag sa pagunlad ng ating bansa. Sa kanilang panig naman ay dumaranas sila ng pangungulila at pagkabagot sa kakulangan ng mapapaglibangan na may katuturan. Ito po ang nagtulak sa akin upang magbigay ng isang suhestiyon. Bigyan po natin sila ng isang dakilang hamon at misyon at ito po ay ang pagpapalaganap ng ating wikang Pilipino sa lahat ng sulok ng mundo.

Kung ginamit ng mga malalakas na bansa ang kanilang yaman at pwersang militar sa pagpapalaganap ng kanilang wika, gamitin naman po natin ang ating yamang pangkatauhan upang ikalat ang kagandahan ng ating kultura sa buong daigdig. Hinihikayat po natin ang ating mga manggagawang Pilipino sa ibang bansa na turuan ng paggamit ng wikang Pilipino ang mga banyagang kanilang nakakatagpo sa kanilang gawain at pamumuhay sa bansang kanilang pinagtatrabahuhan. Ito po ay pwede nilang gawin sa mga panahong wala silang ginagawa at naghahanap sila ng gawaing mapaglilibangan. Ang gawain pong ito ay isang mabisang lunas sa pangungulila at pagkabagot na isa po sa mga mabibigat na suliranin ng ating mga manggagawa sa ibang bansa.

Ang pagbabahagi ng kulturang Pilipino sa mamamayan ng mundo ay magdadala ng pagkabihasa ng mga banyaga sa katauhan ng Pilipino. Sa ganitong paraan ay lalo pa nitong palalakasin ang kagustuhan ng mga taong ito na kumuha ng mga manggagawang Pilipino para sa kanilang mga organisasyon. Maaari din po itong magresulta sa pagkahilig ng mga banyaga na bumisita sa Pilipinas at ito po ay makatutulong sa pagpapaunlad ng turismo sa ating bansa. Ang pagkakaroon ng kakayahan ng mga banyagang makaintindi at makipagusap gamit ang wikang Pilipino ay posibleng maghatid ng marami pang hanap-buhay para sa ating mga kababayan.

Mayroon din po tayong mapapait na karanasan sa pangingibang bansa ng ating mga kapwa Pilipino. Hindi po natin ninanais na pang habang panahon na maglilingkod ang ating mga kababayan sa ibang bansa. Ngunit sa kasamaang palad ay mukhang hindi pa kaya ng ating ekonomiya ang magbigay ng hanap-buhay sa lahat ng ating mga kababayan. Nakalulungkot man ay mukhang ganito pa rin ang magiging kalagayan ng ating ekonomiya sa malapit na hinaharap. At kung mangyari man na matigil na ang paglilingkod ng mga Pilipino sa ibang bansa, isa pong magiging napakahalagang pamana sa mundo ang pagkaalam ng mga banyaga na gumamit ng wikang Pilipino sa pakikipagusap sa kanilang kapwa-tao.

Akda nina Ram Michael Genovia, Richard Borres Jr., Kennith Ballega, Chloe Leigh Placer, Jhoanna Arnaido, Noel Aguila, at Pelongo galing sa sanaysayngwika.blogspot.com

Una sa lahat ano nga ba ang wika? At ano ang karunungan? Bakit na-iuugnay ang wika sa karunungan? Sa pagkakaalam natin, ang wika ay isang lingwahe lamang na ginagamit natin sa pang-araw-araw ngunit ang hindi natin alam dito ay sumisimbolo rin sa ating pagkakaisa at ito ay wika ng karunungan kalaman kung gaano ba ka importante ang wika sa bawat mamamayan ng pilipinas marami man tayong ginagamit na dayalekto nag-iisa parin ang ating wika ang wikang Filipino.

Hindi natin alam kung saan nanggaling ang ating mga salita dahil kusa o likas itong pamamaraan upang mag-pahayag, matuto o makaalam ng mga bagay-bagay. Ang wika rin ay nag-silbing ugnay upang magkaintindihan tayong lahat. Ito ay tumatalakay sa ating kaalaman na pinaunlad ng ating wika at upang makatulong sa pag-intindi sa kahit anong sulat, tawag, o mismo sa ating kapwa pilipino.

Wika ang pinakamagandang regalo ng Maykapal sa kanyang mga nilalang. Ito ang tanging kasangkapan ng tao sa pakikipag-ugnayan niya sa kapwa, sa asosasyon, sa institusyon at maging sa dakilang Bathala. Kung wala ang wika, paano kaya magkakaintindihan ang mamamayan, paano kaya mapabibilis ang pagsulong ng kaunlaran at paano kaya mapalalapit ang tao sa isa’t isa? Sa bawat isang tanong at marami pang kasunod na katanungan, hindi sapat ang senyas, drowing, ang kulay, ang krokis, ang ingay o anumang paraang maaaring likhain ng tao upang matugunan ang lahat ng mga katanungan.

Kahit na anumang anyo , pasulat o pasalita, hiram o orihinal, banyaga o katutubo, wika ang pinakamabisang sangkap sa paghahatid ng diwa at kaisipan at sa pagpapanatili sa madali o mahabang panahon ng mga naliko na tala, pangkasaysayan o pampanitikan, pampolitika at panlipunan, pang-simbahan o pang-kabuhayan at maging sa larangan ng siyensya o ng iba pang-displina.

At kung wala ang Wikang Filipino , hindi tayo magiging isa o hindi tayo matatawag na mga Pilipino . Dahil ang Wikang Filipino ay sadyang nandyan sa atin yan dahil ito ang ating ginagamit sa pakikipag-komunikasyon sa kapwa Pilipino at kapwa tao.

Galing sa mgbrdeos.blogspot.com

Wikang Filipino, ang pambansang wika ng Pilipinas. Wika ang pinaka-pangunahing ginagamit ng tao sa araw-araw na pakikipagsapalaran sa buhay. Sa halos 7,107 na mga pulo ng Pilipinas, iba’t iba man ang kultura, etniko, o lokal na wika, pinag-iisa tayo ng bigkis ng lahi sa pamamagitan ng ating pambansang wika. Kung walang iisang wika, ang wikang Filipino, mararating kaya natin ang kaunlaran ng bansang Pilipinas?

Sa palagay mo, may pagkakaisa ba kung hindi nagkakaintindihan ang mga tao dahil sa kalat-kalat at iba’t-ibang wikang kinamulatan nating mga Pinoy? Napaka “obvious” ang sagot. Hindi. Marahil sa ganitong mga katanungan, napagtanto mo na ang kahalagan ng iisang wika, ang wikang pambansa ng Pilipinas, ang wikang Filipino. Kaya marapat lamang na bigyan ng napakataas na pagpapahalaga ang ating pambansang wika. Ngunit paano? Marahil nalilito ang iba sa inyo kung anu-ano ang mga kailangang gawin upang bigyang halaga ang pambansang wika. Nais kong ilahad sa inyo ang kung paano mapapakita ang pagpapahalaga sa ating pambansang wika.

1. Palawakin o paunlarin ang unawa tungkol sa wikang Filipino. Ito’y magagawa sa pamamagitan ng mga sumusunod:

Kailangan may sarili kang diksiyonaryong Filipino. Sa panahon natin ngayon, pwede ka ring magsaliksik at magpaunlad ng paggamit ng wikang Filipino sa pamamagitan ng internet. Magbasa ng mga libro, mga babasahin, lalo na ng mga “research papers” na gumagamit ng wikang Filipino. Mapanuring pakikipagtalakayan sa mga bihasa sa wikang Filipino

2. Mataas na pagpupugay at paggalang sa mga lumikha ng Batas Pambansa Blg. 7104 at Proklamasyon Blg. 1041, sa mga mananaliksik o sa mga taong tumutulong sa pagpapatibay at pagpapaunlad ng kasanayan sa paggamit ng wikang Filipino.

3. Makilahok sa mga aktibidad at proyekto ng pamahalaan na may kinalaman sa pagpapahalaga ng wikang pambansa.

4. Sa araw-araw na panangalangin mo sa Diyos, kay Bathala, kay Allah, kay Buddha, o sa sinumang sinasamba mo, maaari mong gamitin ang wikang Filipino. Ito ay napakabisang paraan upang lalong malinang ang iyong paggamit ng wikang Filipino.

5. Paglikha nga mga nakakatuwang tula, mga kinapupulutan ng aral na mga sanaysay, kwento, o anumang artikulo gamit ang wikang pambansa.

6. Paghubog ng isang sining; “drawing, iskultura, sand animation o anumang uri ng sining” na may kinalaman sa papapahalaga ng ating wikang pambansa.

Ito’y ilan lang sa mga napakarami pang paraan. Alam kong marami pang mga paraan ng pagpapahalaga ng ating wikang pambansa (ang wikang Filipino). At alam ko rin na kayong nagbabasa nito ay mayroong tinatagong mga natatanging ideya kung paano pahalagahan ang ating wikang pambansa.

Ano ang masasabi mo sa mga sanaysay tungkol sa wika na nakapaloob sa pahinang ito? Mag-iwan lang ng komento sa ibaba.

Kahalagahan ng Wika

Kalaunan, ang wika ay naging isang mahalagang paksa na rin ng pag-aaral sa mundo. Iba-ibang mga kurso, samahan, organisasyon, at proyekto ang binuo upang mas mapalawig ang kaalaman natin sa wika at kung paano pa mas magiging mabisang sandata ito upang mas mapaunlad pa ang ating mundo.

Ano Ang Wika?

Kahulugan: ang wika ay ang salita o lipon ng mga salitang ginagamit sa pakikipag-usap sa kapuwa. Ito ang isa sa mga mabisang paraan ng komunikasyon ng mga tao upang maayos na mailahad ang kanilang damdamin.

Tinatawag din bilang “lengguwahe,” ang wika ay sinasabing tunog na nililikha ng dila. Ito rin ang pinagmulan ng salitang lengguwahe, na “lingua” ang ibig sabihin ay “dila.”

Mahalagang bahagi ng buhay ang wika dahil dito nabubuo ang mas mabisang unawaan ng mga tao. At upang magkaroon nang maayos na buhay, kinakailangan ng pagkakaisa at komunikasyon na nagiging posible dahil sa wikang ginagamit. Nakapaglalahad ng ideya at opinyon, nakapagpapalitan ng saloobin at damdamin, at nagkakaroon ng kaayusan sa pagpapatupad ng mga bagay dahil sa wika.

Kahalagahan ng Wikang Pambansa

Sa Pilipinas, mayroong itinatag na wikang Pambansa. Sinumulan ito ni Dating Pangulong Manuel L. Quezon at idineklara ang Tagalog bilang wikang pambansa. Kalaunan ay ginawang Filipino ang wikang pambansa.

Itinatag ang wikang pambansa dahil ang Pilipinas, bilang isang archipelago, ay nahahati sa iba’t ibang komunidad. May iba-iba ring wikang sinasalita ang mga ito kaya hindi magkakaunawaan ang iba’t ibang wika.

Kaya naman bilang solusyon, ginawang pambansang wika ang Filipino upang maging batayan ng pakikipag-usap ng bawat mamamayan sa bansa. Ang wikang Filipino ang nagsisilbing tulay sa bawat Pilipino upang magkaunawaan pa rin, iba man ang kinalakihang wikang sinasalita…

Tuwing Agosto, upang hindi malimot ang wikang Pambansa at iba pang wika sa bansa, ipinagdiriwang ang Buwan ng Wika. Pinangungunahan ng Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) at National Historical Commission of the Philippines (NHCP) ang nasabing pagdiriwang.

Kahalagahan ng Wikang Filipino sa Kasalukuyang Panahon

Iba-iba ang kahalagahan ng wika lalo na sa nagbabagong panahon. Mayroong mga dulot ang wika na nananatili kung paano ito ilang daantaon man ang lumipas. Mayroon ding mga bagong kahalagahan ang wika na natutuklasan na sumasalamin sa pagbabago ng mundo.

Una sa mga kahalagahan ng wika sa kasalukuyang panahon ay ang bisa nito sa komunikasyon. Mahalaga pa rin ang wika at komunikasyon sa pagpapatupad ng maraming proyekto sa mundo na susi rin sa ikauunlad ng ekonomiya. Wika ang ginagamit ng iba’t ibang bansa upang mas palakasin ang kanilang relasyon at samahan. Ito rin ang nagiging tuloy upang mailatag ang magagandang plano para sa kapakinabangan ng mga mamamayan.

Maliban dito, ang wika rin ang salamin ng pagbabago sa mundo. Maraming wika ang nagbabago ang kahulugan dahil na rin sa pagbabago ng mundo dulot ng teknolohiya. May mga bagong salitang tuklas na niyayakap naman ng makabagong henerasyon bilang bahagi ng kanilang pamumuhay.

Kabilang sa mga ito ay ang pinaigsing mga salita, online terminologies, jejemon, at iba pang anyo ng wika na sumasalamin sa pagiging dinamiko nito. Nagkakaroon din ng bagong kahulugan ang wika dahil sa teknolohiya tulad ng “mouse” na noon ay daga, ngayon ay isang device na sa computer. Dati ang “tablet” ay isang uri lamang ng gamot ngayon ay isa nang mobile device.

Kahalagahan ng Wika sa Lipunan

Mahalaga ang papel na ginagampanan ng wika sa lipunan partikular na sa pagpapahayag ng saloobin ng marami na ginagamit sa iba’t ibang adbokasiya at pangangailangan. Ginagamit sa malayang pagpapahayag ang wika.

Ang malayang pamamamahayag ang bumubuhay sa kakayahan ng tao na magsalita kahit na ordinaryo man ang estado mo sa lipunan. Dito ay nagagamit ang wika sa pagsisiwalat ng katiwalian, pagwawasto ng mga kamalian, at pagbuo ng isang aksiyon para sa nagsasangang suliranin.

Sa pamamagitan nito ay nabibigyan ng tinig ang mga simpleng mamamayan. Nagiging mahalaga ang kanilang wika dahil mayroon silang gustong mangyaring makabuluhan at mayroong maumpisahang pagbabago at kabaluktutang dapat na maituwid.

Kahalagahan ng Wikang Filipino sa Edukasyon

Mayroon ding mahalagang papel ang wika sa pag-aaral at edukasyon sa bansa. Sa Pilipinas, isang asignatura ang tumututok sa kasanayan ng mga mag-aaral sa wikang Filipino. Dito ay inaalam ng mga mag-aaral ang wastong baybay, balarila, at pagkakabuo ng mga salita at pangungusap upang magkaroon nang maayos na talastasan.

Bagaman maraming negosyo sa Pilipinas ang nakatuon sa paggamit ng wikang English sa araw-araw na transaksiyon, hindi maiaalis na ang wikang Filipino ang mabisang ginagamit upang maabot ang lahat ng uri ng mamamayan sa lipunan. Bawat isa ay nakauunawa ng Filipino—mayaman man o mahirap dahil ito ang pangunahing wika sa bansa. Dahil dito, mabisang naipahahayag ang layunin ng mga negosyo sa mga mag-aaral, mamamayan, at mamimili.

Mahalaga rin ang wikang Filipino at iba pang wika sa bansa sa pagkatuto ng mga mag-aaral. Sa kasalukuyang kurikulum na K-12, ginagamit ang mother tongue o kinalikihang wika sa isang lugar sa pagtuturo ng karamihan sa mga aralin at asignatura. Sa ganitong paraan daw kasi ay mas nauunawaan ng mga bata ang aralin at hindi na kailangan pang matuto ng ibang wika, lalo na ang mga musmos pa. Mas mabisa raw ito dahil mas gagaan ang pasanin at responsibilidad ng isang mag-aaral sa pag-unawa sa kaniyang aralin.

Bakit Mahalaga ang Wika?

Maliban sa mga nabanggit na halaga ng wika sa ekonomiya, edukasyon, at pamamahayag, may iba pang halaga ang wika. Mahalaga rin ang wika sa pagpapalaganap ng sining. Ang mga akdang pampanitikan, mga biswal na sining tulad ng mga dula, pelikula, musika, at iba pang pagtatanghal, ay hindi makatatayo kung walang wika.

Malaki rin ang papel ng wika sa pagtatala ng mahahalagang ganap sa kasaysayan na dapat nating balikan bilang pundasyon ng ating kasalukuyan. Sa pamamagitan ng mga isinulat na tala ng mga mahahalagang personalidad sa kasaysayan, ay nalalaman natin ang mga nangyari sa mga panahong hindi pa tayo buhay at wala pang malay sa mga nanganap.

Ano ang Wika? Kahulugan, Antas, Barayti at Kahalagahan Nito

May dakilang halaga ang wika sa buhay ng tao sapagkat ito ang pangunahing paraan upang makipag-ugnayan at magkaunawaan sa isa’t isa. Sa pamamagitan ng wika, naipapahayag natin ang ating mga damdamin, kaisipan, at karanasan. Ang wika ay isang makapangyarihang instrumento na nagpapabukas ng pintuan patungo sa iba’t ibang kultura at pananaw. Sa bawat salitang binibitawan, nabubukas natin ang pinto tungo sa mas malalim na pagkakaunawaan ng ating kapwa.

Ang wika ay isa ring elemento ng kultura. Ang wika ay maaaring bumuo ng isang kultura o vice versa. Kaya mula doon ay lumikha ng iba’t ibang wika sa mundo. Ang wika ay hindi lamang isang kasangkapan sa pakikipagtalastasan, ito rin ay bahagi ng paghubog sa kultura. Sa pamamagitan ng wika, naitataguyod at naipapasa natin ang ating mga tradisyon, paniniwala, at kaugalian. Ang mga salita at ekspresyon ay naglalaman ng mga kwento at kasaysayan ng ating mga ninuno, at sa pagtangkilik at paggamit natin sa wika, patuloy nating binubuhay ang ating kultura.

Talaan ng Nilalaman

Ano ang Wika

Ang wika ay isang likas na kakayahan ng tao na nagpapahintulot sa atin na magpahayag, magbigay ng kahulugan, at magkakaunawaan sa pamamagitan ng mga tunog at simbolo. Ito ang pangunahing paraan ng komunikasyon ano ang mga tao sa isang partikular na komunidad o lipunan.

Importansya ng Wika sa Lipunan Ang wika ay hindi lamang isang simpleng paraan ng pagpapahayag ng mga salita, kundi isang mahalagang bahagi ng ating pagkakakilanlan at kultura. Ito ang nagbibigay-daan sa atin na maipahayag ang ating mga damdamin, kaalaman, at karanasan sa iba. Sa pamamagitan ng wika, natutugunan ang mga pangangailangan natin sa pakikipag-ugnayan, edukasyon, kalakalan, at iba pa.

Pag-unlad at Pagpapahalaga sa Wika

Ang wika ay patuloy na nagbabago at nag-unlad kasabay ng paglipas ng panahon. Sa modernong panahon, may mga bagong termino at istilong naglilitaw upang tugunan ang mga pangangailangan ng mga tao. Mahalagang palakasin ang ating pagpapahalaga sa wika at patuloy na ito aay pag-aralan at gamitin. Sa pamamagitan ng tamang paggamit ng wika, nagiging malinaw ang ating mga mensahe at nababawasan ang mga hindi pagkakaunawaan.

Sa huli, ano ang wika ay hindi lamang isang simpleng sistema ng komunikasyon. Ito ay isang mahalagang aspeto ng ating pagkakakilanlan, kultura, at pag-unlad bilang isang lipunan. Kaya’t ating paigtingina ang ating pag-unawa at pagpapahalaga sa wika upang magkaroon tayo ng mas malalim na koneksyon at maunawaan ng iba.

Kahulugan ng Wika Ayon sa mga Eksperto

Ang kahulugan ng wika ay pinag-aralan ng ilang linggwista at antropologo. Ang sumusunod ay paliwanag mula sa ilan sa mga ekspertong ito:

Finocchiaro (1964): Ayon kay Finocchiaro sa kanayang aklat na “Teaching Children Foreign Language,” ang wika ay isang arbitraryong sistema ng boses na nagpapahintulot sa mga tao sa isang kultura o mga indibidwal na nag-aral ng kultural na sistema na makipag-usap sa isa’t isa.
Pei & Gaynor (1954): Ipinaliwanag ni Pei at Gaynor na ang wika ay isang sistema ng komunikasyon sa pamamagitan ng tunog o sa pamamagitan ng pananalita at pandinig sa pagitan ng mga indibidwal sa ilang grupo o komunidad. Ang wika ay gumagamit ng mga simbolo ng patinig na may arbitraryo at kumbensyonal na kahulugan.
Sapir (1921): Tinukoy ni Sapir ang wika bilang isang likas na pamamaraan na taglay ng mga tao upang maiparating ang mga ideya, emosyon, at pagnanasa sa pamamagitan ng paggamit ng iba’t ibang simbolo na nilikha para sa isang tiyak na layunin.
Koentjaraningrat (1992): Ayon kay Koentjaraningrat, isang antropologo, ang wika ay bahagi ng kultura. Ang wika at kultura ay may kaugnayan sa isa’t isa. Nalikha ang wika dahil sa kultura, at maging ang kultura ay maaaring maimpluwensyahan ng wika.
Levi-Strauss (1972): Sinasabi ni Levi-Strauss na ang wika ay produkto ng kultura. Bilang isang kilalang dalubhasa sa mga seremonya at ritwal, naniniwala siya na ang wikang ginagamit ng isang pangkat ng mga tao ay sumasalamin sa kanilang kultura. Ang pagpapatupad ng mga seremonya o ritwal ay maaaring lumikha ng wika.

Kahalagahan ng Wika

Ang wika ay isang mahalagang aspeto ng ating buhay at lipunan. Narito ang ilan sa mga kahalagahan nito:

Komunikasyon: Ang wika ay ang pangunahing kasangkapan ng komunikasyon. Ito ang nagbibigay-daan sa atin na maipahayag ang ating mga saloobin, kaisipan, at mga pangangailangan. Sa pamamagitan ng wika, natutugunan natin ang ating pangangailangan sa pakikipag-usap, pagsasabi ng impormasyon, at pagbibigay ng mga instruksiyon.
Pagpapahayag ng Kultura: Ang wika ay hindi lamang isang sasakyan ng mga salita, kundi isang bahagi ng ating kultura. Ito ang naglalaman ng mga salitang may malalim na kahulugan, idyoma, salawikain, at iba pang ekspresyon ng ating kultura. Sa pamamagitan ng wika, nalilinang at naipapasa natin ang ating mga tradisyon, paniniwala, at kaugalian sa susunod na henerasyon.
Identidad: Ang wika ay nagbibigay ng identidad sa isang indibidwal at isang pangkat ng tao. Ito ay nagpapakilala sa atin bilang miyembro ng isang partikular na komunidad o bansa. Sa pamamagitan ng wika, naipapahayag natin ang ating pagkakakilanlan at pinapakita natin ang pagiging bahagi ng isang tiyak na grupo.
Edukasyon: Ang wika ay mahalagang bahagi ng edukasyon. Ito ang midyum na ginagamit sa pagtuturo at pagkatuto ng mga aralin at konsepto. Ang tamang paggamit ng wika ay nagpapabuti sa pagkaunawa at pagkatuto ng mga mag-aaral. Ito rin ang nagbubukas ng mga oportunidad sa edukasyon at trabaho.
Pagsasalin: Ang wika ay nagpapahintulot sa pagsasalin ng mga akda at impormasyon mula sa isang wika patungo sa iba. Ito ay nagbubukas ng mga pagkakataon para sa internasyonal na komunikasyon, pag-aaral ng ibang kultura, at pagpapalaganap ng mga kaalaman.

Teorya sa Pinagmulan ng Wika

Ang wika ay isang mahalagang aspeto ng ating buhay. Ito ang instrumento na ginagamit natin upang maipahayag ang ating mga saloobin, kaisipan, at mga pangangailangan. Ngunit, saan nga ba nagmula ang wika? Ito ang tanong na patuloy na pinag-aaralan at sinisikap sagutin ng mga lingguwista at dalubhasa sa wika.

Teorya ng Ebolusyon: Ayon sa teoryang ito, ang wika ay nagmula mula sa ebolusyon ng tao. Noong unang panahon, ang mga sinaunang tao ay may pangangailangan na maipahayag ang kanilang mga pangangailangan at ideya. Sa pamamagitan ng oras, nabuo ang mga simbolikong tunog na naging unang mga salita. Sa pamamagitan ng paglaki at pagbabago ng mga salitang ito, nabuo ang mga wika na ating ginagamit ngayon.
Teorya ng Monogenesis: Ayon sa teoryang ito, nagmula ang wika sa iisang pinagmulan. Ang teoryang ito ay sumasalungat sa teoryang Ebolusyon. Ayon dito, ang lahat ng mga wika sa buong mundo ay nagmula mula sa iisang protolanguage. Sa pamamagitan ng migrasyon at pagkalat ng mga grupo ng tao, nabuo ang iba’t ibang wika na ating naririnig sa kasalukuyan.
Teorya ng Bow-Wow: Ayon sa teoryang ito, ang wika ay nagmula sa tunog ng kalikasan. Ito ang teoryang nagpapahayag na ang mga tunog ng kalikasan, tulad ng tunog ng hayop o kalikasan, ay nagbigay-inspirasyon sa mga unang salita ng tao. Halimbawa, ang tunog ng tao kapag nakakita ng isang aso ay “bow-wow,” kaya’t nabuo ang salitang “aso.” Ang teoryang ito ay medyo kontrobersyal at hindi masyadong kinikilala ng mga eksperto sa wika.

Mga Katangian ng Wika

Ang wika ay may iba’t ibang katangian na nagpapahayag ng kanyang kahalagahan at kakayahan sa komunikasyon. Narito ang ilan sa mga pangunahing katangian ng wika:

Arbitrariness (Katarungan) : Ang mga salita sa wika ay hindi mayroong tuwirang ugnayan sa mga bagay na tinutukoy nito. Halimbawa, ang salitang “aso” ay ginamit upang tukuyin ang isang uri ng hayop, ngunit ang salitang mismo ay walang direktang ugnayan sa tunay na anyo o katangian ng isang aso. Ang mga salita at simbolo sa wika ay pinili at nagkaroon lamang ng kahulugan dahil sa kasunduan ng mga taong gumagamit ng wika.
Productivity (Kahusayan) : Ang wika ay malikhain at nagbibigay-daan sa mga gumagamit nito na lumikha ng mga bagong salita, pangungusap, at mensahe. Sa pamamagitan ng mga patakaran at estruktura ng wika, maaari nating magbuo ng walang hanggang bilang ng mga salita at pangungusap upang maipahayag ang mga bagong konsepto o karanasan.
Displacement (Paglilipat) : Ang wika ay nagbibigay-daan sa atin na magpakahulugan at mag-ukol ng atensyon sa mga bagay na wala sa kasalukuyang panahon o lugar. Ito ay kahalintulad ng pagpapahayag ng mga alaala, paglalarawan ng hinaharap, at pagtalakay sa mga konsepto na hindi nakatutok sa kasalukuyang sandali.
Cultural Transmission (Paghahatid ng Kultura) : Ang wika ay isang mahalagang instrumento sa pagpapasa ng kultura mula sa henerasyon hanggang henerasyon. Ito ay naglalaman ng mga salawikain, kasabihan, mito, at iba pang tradisyunal na kaalaman na nagpapahayag ng mga paniniwala at kaugalian ng isang lipunan.
Duality (Dalawahang Kalikasan) : Ang wika ay may dalawang aspekto ng pagpapahayag – tunog at kahulugan. Ang mga tunog o mga kumpas ng wika ay binubuo ng mga ponema na maaaring magsilbing mga titik o mga salitang binubuo ng mga titik. Sa kabilang banda, ang kahulugan ay nagmumula sa pag-aaral ng mga relasyon ng mga salita at ang kanilang mga kahulugan.

Kategorya ng Paggamit ng Wika

Ang wika ay ginagamit sa iba’t ibang paraan at konteksto sa pang-araw-araw na buhay. Narito ang ilang mga kategorya ng paggamit ng wika:

Pampublikong Paggamit – Ito ay ang paggamit ng wika sa pampublikong lugar tulad ng mga seremonya, pagtitipon, o mga pampublikong talumpati . Ang wika ay ginagamit upang maipahayag ang mga mensahe sa isang malawak na kalahok o sa publiko.
Pampamilyang Paggamit – Ito ay ang paggamit ng wika sa loob ng pamilya o sa mga intimate na relasyon. Sa tulong ng wika, ang mga miyembro ng pamilya ay nagkakaroon ng komunikasyon, nagbabahagi ng mga karanasan, at nagpapahayag ng mga damdamin.
Pampagtuturo – Ito ay ang paggamit ng wika sa konteksto ng edukasyon at pagtuturo. Ang wika ay ginagamit bilang midyum ng pagtuturo ng mga aralin, konsepto, at kasanayan. Ito ay nagbibigay-daan sa mga guro at mag-aaral na magkaintindihan at magkapamahalaan ng kaalaman.
Pangkalakalan – Ito ay ang paggamit ng wika sa mga transaksiyon pangkalakalan tulad ng pakikipag-negosasyon, pagsusulat ng kontrata, o pakikipag-ugnayan sa mga kliyente. Ang wika ay ginagamit upang maipahayag ang mga detalye ng mga pangangailangan at kasunduan sa mundo ng negosyo.
Pampersonal na Paggamit – Ito ay ang paggamit ng wika sa personal na usapan at komunikasyon. Ang wika ay ginagamit upang magpahayag ng personal na opinyon, mga emosyon, at mga pangangailangan. Ito ay nagbibigay-daan sa pagpapahayag ng indibidwalidad at pagkakakilanlan.
Pangmidya – Ito ay ang paggamit ng wika sa mga midya tulad ng pagbabalita, pagsusulat ng aklat, paggawa ng pelikula, o paglikha ng nilalaman sa online na espasyo. Ang wika ay ginagamit upang maipahayag ang mga impormasyon, kuwento, at mga ideya sa isang mas malawak na audience.

Ang Antas ng Wika

Ang wika ay hindi lamang isang simpleng paraan ng pagpapahayag ng saloobin at kaisipan, ito rin ay naglalarawan ng iba’t ibang antas ng komunikasyon. Ang antas ng wika ay sumasalamin sa kung gaano kahusay ang isang tao sa paggamit at pag-unawa sa wika. Narito ang ilang mga antas ng wika na patuloy na nililinang at nagbabago sa panahon:

Antas ng Impormal

Antas ng pormal, antas ng teknikal, antas ng pambansa, barayti ng wika.

Ang wika ay may iba’t ibang barayti o pagkakaiba sa paggamit, depende sa mga salik tulad ng rehiyon, sosyal na antas, edad, at iba pa. Narito ang ilang mga uri ng barayti ng wika:

Rehiyonal na Barayti – Ito ay mga pagkakaiba sa paggamit ng wika na nauugnay sa iba’t ibang rehiyon o lugar. Bawat rehiyon ay maaaring magkaroon ng sariling dayalekto, aksento, bokabularyo, at istruktura ng wika. Halimbawa nito ay ang pagkakaiba ng Tagalog sa Luzon, Cebuano sa Visayas, at Ilokano sa Ilocos Region.
Sosyal na Barayti – Ito ay mga pagkakaiba sa paggamit ng wika na nauugnay sa mga pangkat ng tao batay sa kanilang antas sa lipunan, estado, o tungkulin. Maaaring mayroong iba’t ibang barayti ng wika para sa mga pangkat na may mataas na antas ng edukasyon, propesyunal, o mga tao sa iba’t ibang trabaho. Halimbawa nito ay ang barayti ng Ingles na ginagamit ng mga propesyunal sa mga korporasyon.
Estilo o Disenyo ng Wika – Ito ay mga pagkakaiba sa paraan ng paggamit ng wika depende sa layunin ng komunikasyon. Ang pormal na barayti ay karaniwang ginagamit sa mga pormal na sitwasyon tulad ng mga propesyunal na talumpati o akademikong pagsulat. Samantala, ang impormal na barayti ay ginagamit sa mga di-pormal na usapan at mga kaugnay na sitwasyon tulad ng pakikipag-usap sa mga kaibigan.
Jargon o Slang – Ito ay mga espesyalisadong termino o salitang ginagamit ng mga pangkat o propesyon na may partikular na kaalaman o interes. Ang jargon ay karaniwang ginagamit sa larangan ng medisina, teknolohiya, o iba pang propesyon. Samantala, ang slang ay mga salitang pinaikling bersyon o alternatibong anyo ng mga salita na karaniwang ginagamit ng mga kabataan o iba pang pangkat ng tao.

Wika at Kultura: Magkakaugnay sa Bawat Aspeto ng Pamumuhay

Ang wika at kultura ay magkakaugnay at nagtataglay ng malalim na ugnayan sa bawat aspeto ng ating pamumuhay. Ang wika ay hindi lamang isang sistema ng komunikasyon, ito rin ang sukatan ng ating kultura at pagkakakilanlan bilang mga indibidwal at lipunan. Narito ang ilang paraan kung paano ang wika at kultura ay magkakaugnay:

Pangkalahatang Ekspresyon

Pagsasalin at interaksyon, panlipunang organisasyon, identidad at pagkakakilanlan, pagpapahalaga sa kultura.

Ang wika at kultura ay magkasama at nagpapalitan ng impluwensiya sa bawat aspeto ng ating pamumuhay. Ito ay nagpapakita ng malalim na koneksyon at pagkaugnay ng mga ito sa ating pagka-Pilipino at sa buong mundo.

Sa konklusyon, ang wika at kultura ay magkakaugnay at nagtatahi ng malalim na ugnayan sa bawat aspeto ng ating pamumuhay. Ang wika ay hindi lamang isang kasangkapan ng komunikasyon, ito rin ang sukatan ng ating kultura at pagkakakilanlan bilang mga indibidwal at lipunan. Ang wika ay nagpapahayag ng ating mga saloobin, kaisipan, at damdamin, at nagpapalaganap ng mga tradisyon, paniniwala, at kaugalian ng ating kultura.

Ang wika ay nagbibigay-daan sa pagsasalin at interaksyon ng mga akda, impormasyon, at kultura mula sa isang wika patungo sa iba, na nagpapalawak ng ating kaalaman at nagbubuo ng mga ugnayan sa pagitan ng mga tao mula sa iba’t ibang kultura. Ito ay nagpapahalaga sa organisasyon ng lipunan, nagbibigay ng identidad at pagkakakilanlan sa atin, at nagpapanatili ng mga tradisyon at kaugalian.

Sa pamamagitan ng pagpapahalaga at pangangalaga sa wika at kultura, nabubuo ang malalim na pag-unawa sa ating pagka-Pilipino at pagka-miyembro ng isang partikular na kultura. Ito ay nagpapalakas ng ating pagkakakilanlan, pagpapahalaga sa ating kultura, at pagkakaisa bilang isang lipunan. Ang wika at kultura ay hindi maaring paghiwalayin, sapagkat sila ay nagpapalitan ng impluwensiya at nagbibigay ng malalim na kahulugan sa ating buhay.

16 Short Tagalog Love Poems

Halimbawa ng mga Tagalog na Tula: Pagsulyap sa Kagandahan at Kahulugan

400+ Tagalog Pick Up Lines: Sweet, Cheesy, Corny, Funny and Kilig Lines

Ano ang Pang-abay na Pamanahon? Uri at Mga Halimbawa

Ano ang Ponemang Suprasegmental at Segmental

Matalinghagang Salita : Kahulugan at Mga Halimbawa

Ano ang Sawikain? Halimbawa at Mga Kahulugan Nito

20+ Halimbawa Ng Tula Tungkol Sa Pamilya

20 Mga Tula Tungkol sa Pag-ibig in Filipino

Ano ang Wika?

Ang wika ay ang pagpapahayag ng tao ng kanilang kaisipan at damdamin sa iba.

Ayon kay Henry Gleason, ang kahulugan ng wika ay isang sistematikong balangkas ng sinasalitang tunog na pinili at isinaayos sa paraang arbitraryo upang magamit ng mga tao na kabilang sa isang kultura .

Dahil dito, madaming nagsasabi na ang wika ay nabubuo ng isang bansa at sinasalamin ang lipunan .

Sapagkat ang wika ay ang naging daan sa pagbubuklod ng mamamayan ng isang lipunan, at sa pamamagitan nito, nalalaman natin kung ano ang gustong ipahiwatig nila.

Alamin sa ibaba ang iba pang impormasyon para mapalawig ang iyong kaalaman kung ano ang wika at bakit ito mahalaga.

Kahalagahan ng Wika

Saligang batas ng biak-na-bato , 1. kolokyal/pambansa , 2. kolokyalismong karaniwan , 3. kolokyalismong may talino , 4. lalawiganin/panlalawigan , 5. balbal , 6. pampanitikan/panitikan , 1. dayalekto , 2. idyolek , 3. sosyolek , 4. register, pinagkaiba ng diyalekto at lenggwahe, halimbawa ng wika sa pilipinas, buwan ng wika.

Ngayon, isipin mo kung ano ang maaaring mangyari kung ang buong mundo ay nawalan ng wika.

Hindi natin maiintindihan ang isa’t isa, titigil ang pag unlad ng mga lipunan, at mawawalan tayo ng paraan na ipahayag ang ating mga sarili. Ang mundong ito ay malungkot, magulo, at nakakapanghina ng loob.

Kailangan natin ang wika sa pang araw-araw nating buhay, sa pagbuo ng mga sistema na nag bibigay kaalaman sa tama o mali. Nag bibigay ang wika ng sariling pagkakakilanlan sa sinoman gumamit nito.

Dahil sa wika, nagkakaroon tayo ng oportunidad na makipag talastasan sa iba, lumalalim ang ating mga kaalaman, at nagiging parte tayo sa pag-unlad ng lipunan.

Kasaysayan ng Wikang Pambansa

Bago pa tayo maging kolonisado ng kastila, mayroon na tayong sariling pamahalaan, batas, paniniwala, panitikan , sining, at wika.

Baybayin ang tawag sa katutubong paraan ng pagsulat. Binubuo ito ng labing-pitong (17) titik na binubuo ng tatlong (3) patinig at labing-apat (14) na katinig. Ang baybayin ay nagmula sa salitang ‘baybay’, kung pano ang bigkas nito ay ganun din ang pagsusulat.

Sa panahon ng Kastila maraming pagbabago ang pinagdaanan ng ating sistema ng pagsusulat. Pinalitan sa Alpabetong Romano ang Baybayin. Binubo ang alpabetong ito ng dalawampung (20) titik: labinlimang (15) katinig at limang (5) patinig.

Isinumite ng Hari ng Espanyol na tumayo ng maraming paaralan kung saan matututo ang iba’t ibang Pilipino ng wikang Kastila. Isa sa mga paaralan nato ay ang Unibersidad ni Santo Tomas

Pagkatapos ng tatlong daang taon (300) nagsimula ang paghihimagsik ng mga Pilipino mula sa Espanyol. Wikang tagalog ang ginamit ng maraming akda ipinahayag nila ang kanilang pagiging makabayan, masidhing damdamin laban sa mga Kastila. Dito rin itinatag ang Konstitusyon ng Biak-na-Bato noong 1899.

Isinumite noong 1896, inilahad sa batas na ito na ang Wikang Tagalog ang magiging opisyal na wika ng Pilipinas.

Matapos naman sakupin ng Amerika ang Pilipinas, ginamit ang Ingles bilang wikang panturo at pantalastasan mula sa antas primerya hanggang sa kolehiyo. Tanging Wikang Ingles lamang ang pwedeng gamitin at pinagbabawal ang paggamit ng Wikang Bernakular sa pagturo.

Ito ay hanggang sa 1937 kung saan inilahad ni Pangulong Quezon sa Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 na ang Wikang Tagalog ay gawing wikang pambansa . Ngunit, ang paggamit ng Pilipino ay ipinatupad sa bansa noong 1987. Ayon kay Komisyoner Francisco Rodrigo, “Itong Filipino ay hindi isang bagong katha o kakathaing lenggwahe. Ito ay batay sa Pilipino. Palalawakin lamang ang saklaw ng Pilipino. Kaya nga’t ang Pilipino ay batay sa Tagalog, at ang Filipino ay batay sa Pilipino.”

Antas ng Wika

May mga hati ang wika ayon sa iba’t ibang pinagmulan ng tao, nahahati ito sa mga kategorya ayon sa kaantasan nito.

Ginagamit ng mga ordinaryong tao sa kanilang pang araw-araw na pakikipagusap. Ito ay impormal, kung saan naipapaikli ang mga salita.

Halimbawa:

sanaron (saan naroon)
Kelan (kailan)

Ginagamit ng mga ordinaryong tao sa pagsasalita. Ito ay impormal, kung saan inihahalo ang Wikang Filipino sa Wikang Ingles. Halimbawa:

My goodness nasaan na siya?
Okay naman ako thanks nalang

Karaniwang gamit ng mga mag aaral.

Wika na nakadepende sa lugar o pook ng mananalita.

Maaring nabuo mula sa mga salitang kolokyal, karaniwang gamit sa kalye at sinasabing pinakamababang antas ng wika.

Chibog (kain)
Epal (mapapel)

Wika kung saan gumagamit ng malalalim na salita, karaniwang gamit ng mga manunulat at dalubwika.

Kapusod (kapatid)
Mababaw ang luha (madaling umiyak)

Katangian ng Wika o Anyo ng Wika

Ito ay ang wikang nalilikha ng dimensyong heograpiko.

Ito ay natatanging paraan ng pagsasalita ng isang tao. Malalaman mo ang taong nagsasalita mula sa katangian ng kanyang pagsasalita.

Kris Aquino
Kim Atienza (Kuya Kim)

Wika na nakabatay mula sa antas ng lipunan, paniniwala, oportunidad, kasarian, at iba pa.

Bella (Bola- gay lingo)
“Dude it’s so hot here talaga” – conyo speak

Ang mga barayti ng paggamit ng wika. Nakadepende sa paraan ng pagsasalita, sa paggamit ng tono, paksa, at paraan ng pag-uusap.

Ang wika o lenggwahe ay ginagamit sa pakikipagtalastasan sa kapwa tao. Ang diyalekto ay iba’t ibang wika na nagsasabi kung saan nagmula ang isang tao. Nakadepende ito sa dimensyong heograpiko.

Ang diyalekto ay posibleng isang barayti ng isang lenggwahe.

Ang Pilipinas ay may humigit kumulang na 86 na wika .

Ang walong pangunahing wika sa Pilipinas ay Tagalog, Bikol, Cebuano, Hiligaynon, Ilokano, Kapampangan, Panggasinan, at Waray.

Tagalog – Metro Manila, Rizal, Las Pinas, Cavite, Tagaytay, etc.

Bikol – Camarines Norte, Bicol, San Pascual, Catanduanes, etc

Cebuano – Cebu, Bohol, Negros Oriental, Biliran, Negros Occidental, etc.

Hiligaynon – Iloilo, Guimaras, Capiz, Negros Occidental, South Cotabato, etc.

Ilokano – Northern Luzon, La Union, Ilocos, Cagayan Valley, Mindoro, etc.

Kapampangan – Pampangga

Panggasinan – Benguet, La Union, Nueva Ecija, Nueva Vizcaya, Tarlac, etc

Waray – Eastern Visayas, Masbate, Sorsogon

May iba ring mga wika sa Pilipinas gaya ng katutubong wika. Ito ay parte ng pamilya ng mga wika na maaaring natutunan ng isang tao mula sakanyang kabataan.

Isang halimbawa nito ay ang Wikang Austronesyo, na makikita mula sa mga kapuluuan ng Timog-Silangang Asya tulad ng Pilipinas.

Itinatatag kada Agosto, ang Buwan ng Wika ay isang pagdiriwang sa Pilipinas kung saan ipinapakita ang iba’t ibang kultura, kagandahan ng ating bansa, at mga pamana mula sa ating mga ninuno.

Kada Agosto, mag susumite ng tema kung saan ito ay ang gagamitin bilang basehan ng selebrasyon. Tulad noong Buwan ng Wika 2019, ipinagdiriwan ng bansa ang Wikang Katutubo. Galing sa mga tema na ito, maaaring gumawa ang mga mamamayan ng iba’t ibang dekorasyon, mag handa ng mga palaruan, sayawan, at kantahan sa kanilang mga bayan.

Sa panahon na ito, tunay na ipinapakita ng mga Pilipino ang pagmamahal sa sariling bansa.

Marami ang mga barayti ng wika sa Pilipinas. Kung nais malaman ang mga teorya ng wika, punta lamang sa website na ito .

Nais namin malaman ang inyong opinyon kung ano ang wika. Maaaring mag-comment lamang sa ibaba ng blog na ito.

Ano Ang Wika? Ano Ang Wika Essay, Kahalagahan ng Wikang Filipino

May 24, 2023
No Comments

Ano Ang Wika? Ang wika ay isang mahalagang salik sa pagpapaunlad at paghubog ng isang lipunan. Ito ay isang sistema ng komunikasyon na ginagamit ng mga tao upang maipahayag ang kanilang mga kaisipan, saloobin, at karanasan. Sa pamamagitan ng wika, natututo tayo, nagkakaroon ng identidad, at nagpapalitan ng impormasyon. Sa sanaysay na ito, ating tatalakayin ang iba’t ibang uri ng wika, ang kanilang mga katangian, at ang kahalagahan ng pagkakaroon ng isang wika sa isang lipunan.

I. Mga Uri ng Wika: A. Natural na Wika

Ang mga natural na wika ay nabuo at nag-develop nang natural na paraan sa pamamagitan ng mga tao sa isang partikular na kultura o lipunan. Halimbawa nito ang Filipino, English, Spanish, at iba pang mga wika na ginagamit sa iba’t ibang bahagi ng mundo.

B. Konstruktong Wika

Ito ay mga wika na inimbento o ginawa ng mga tao para sa partikular na layunin o pangangailangan. Halimbawa nito ay ang mga isyung pampulitika o teknikal na mga termino na hindi gaanong kilala sa pang-araw-araw na pakikipagtalastasan.

C. Isyung Linggwistiko

Ang mga isyung linggwistiko ay tumutukoy sa mga depekto o problema sa paggamit ng wika. Ito ay maaaring pagkakaroon ng pagkakaiba sa bokabularyo, gramatika, o pagbigkas sa loob ng isang wika. Isang halimbawa nito ay ang pagkakaiba-iba ng salitang ginagamit sa iba’t ibang rehiyon o dialekto.

II. Ang Kahalagahan ng Wika: A. Salamin ng Kultura

Ang wika ay isang mahalagang salamin ng kultura ng isang lipunan. Ito ay naglalaman ng mga salita, panitikan, tradisyon, at kaugalian na nagpapahayag ng mga kaalaman at karanasan ng mga taong kabilang sa isang partikular na grupo. Sa pamamagitan ng wika, naipapasa at napapanatili ang mga mahahalagang kaalaman at pagpapahalaga na nagbibigay-kahulugan sa pagkakakilanlan ng isang kultura.

B. Pangunahing Instrumento ng Komunikasyon

Ang wika ay ang pangunahing kasangkapan ng tao sa pakikipag-ugnayan at pagpapalitan ng impormasyon. Ito ang nagbibigay-daan upang maipahayag ang mga ideya, saloobin, at damdamin. Sa pamamagitan ng wika, nagkakaroon tayo ng pagkakaintindihan at nagiging malinaw ang ating mga layunin at adhikain.

C. Pag-unlad at Edukasyon

Ang wika ay isang mahalagang salik sa pag-unlad ng isang lipunan. Ito ang midyum ng pagtuturo at pag-aaral na nagpapalaganap ng kaalaman at nagpapalawak ng pang-unawa. Sa pamamagitan ng wika, natututo tayo ng mga bagong konsepto, natutugunan ang mga pangangailangan sa edukasyon, at nagkakaroon ng oportunidad sa iba’t ibang larangan.

D. Identidad at Pagkakakilanlan

Ang wika ay nagbibigay sa atin ng isang pangunahing bahagi ng ating pagkakakilanlan bilang indibidwal at bilang miyembro ng isang pangkat. Ito ang nag-uugnay sa atin sa ating mga kasama, nagbibigay ng pagkakakilanlan, at nagpapalakas ng ating pagkakakilanlan bilang isang tao.

III. Ang Hamon sa mga Wika: A. Pagkaantala sa mga Wika

Sa paglaganap ng globalisasyon, maraming wika ang nanganganib na mawala o malunod sa impluwensya ng iba’t ibang dayuhan na wika. Ito ay nagdudulot ng pagkaantala sa pag-unlad at pagpapalaganap ng mga katutubong wika na mayroong kahalagahan sa mga komunidad.

B. Pagkakaiba-iba ng mga Wika

Ang pagkakaiba-iba ng mga wika sa iba’t ibang rehiyon o mga dialekto ay maaaring magdulot ng komplikasyon sa komunikasyon at pang-unawa. Ito ay maaaring maghatid ng mga di-pagkakaunawaan at kakulangan ng pagkakaisa sa loob ng isang lipunan.

Ang Paggamit ng Wikang Filipino: Kasaysayan, Lawak, at Kahalagahan

Ang Paggamit ng Wikang Filipino: Isang Malalim na Pag-unawa sa Kasaysayan, Lawak, at Kahalagahan Nito

Introduction: Ang wikang Filipino ay isa sa mga pambansang wika ng Pilipinas . Sa pamamagitan nito, nagkakaroon ang mga Pilipino ng isang pambansang midyum ng komunikasyon at pagkakaintindihan. Sa sanaysay na ito, tatalakayin natin ang kasaysayan, lawak, at kahalagahan ng paggamit ng wikang Filipino. Malalim nating mauunawaan kung saan at paano ito ginagamit, pati na rin ang kahalagahan ng wika sa pagbuo at pagpapalakas ng identidad at kultura ng bansa.

I. Kasaysayan ng Wikang Filipino: A. Ang Pag-unlad ng Filipino bilang Pambansang Wika

Ang wikang Filipino ay nagmula sa iba’t ibang mga katutubong wika sa Pilipinas. Noong 1937, ipinahayag ang Tagalog bilang batayan ng wikang pambansa, at ito ay tinawag na Pilipino. Noong 1987, sa bisa ng Saligang Batas, naging opisyal na pambansang wika ang Filipino.

B. Impluwensya ng mga Wikang Katutubo at Iba’t Ibang Wika

Ang Filipino ay naglalaman ng mga salita mula sa iba’t ibang wika sa Pilipinas, tulad ng Cebuano, Ilokano, Hiligaynon, at iba pa. Ang pagsama ng mga salita mula sa iba’t ibang wika ay nagbibigay ng kahalagahan sa pagiging malawak at malalim ng wikang Filipino.

II. Lawak ng Paggamit ng Wikang Filipino: A. Pambansang Midyum ng Komunikasyon

Ang Filipino ay ginagamit bilang midyum ng komunikasyon sa mga opisyal na transaksyon ng pamahalaan, pagtuturo sa mga paaralan, at pang-araw-araw na pakikipagtalastasan. Ito rin ang wikang ginagamit sa mga pambansang media at pamamahayag, tulad ng telebisyon, radyo, at pahayagan.

B. Pangunahing Wika sa Malaking Bahagi ng Pilipinas

Ang wikang Filipino ay ang pangunahing wika sa malaking bahagi ng Pilipinas, partikular na sa Luzon, Visayas, at Mindanao. Bagaman may iba’t ibang rehiyonal na wika at diyalekto, ang Filipino ay nagiging midyum ng pagkakaintindihan at pagsasama-sama ng mga tao mula sa iba’t ibang lugar.

C. Wika ng Pagtuturo at Edukasyon

Ang wikang Filipino ay mahalagang midyum ng pagtuturo at edukasyon sa mga paaralan sa Pilipinas. Sa pamamagitan ng wikang ito, natututo ang mga mag-aaral ng mga pangunahing konsepto

Ang wika ay isang mahalagang salik sa pagpapaunlad ng isang lipunan. Ito ay isang salamin ng kultura, pangunahing instrumento ng komunikasyon, at bahagi ng ating pagkakakilanlan. Sa kabila ng mga hamon at pagkakaiba-iba, mahalagang pangalagaan at pahalagahan ang bawat wika upang mapanatili ang kaayusan, pagkakaisa, at pangkalahatang pag-unlad ng mga komunidad.

Ano ang Pang Uri? Kahulugan, Kaantasan at Mga Halimbawa

Ano ang isang Pangngalan? Pagpapaliwanag, Paggamit, at Mga Halimbawa ng Pangngalan

Ano ang Panghalip? Halimbawa ng Panghalip, Gamit, Atbp.

Ano Ang Pandiwa? Halimbawa Ng Pandiwa Sa Pangungusap

Ano ang Pang-Abay? Mga Halimbawa Ng Pang-Abay:

Contact via email, [email protected].

Privacy Policy
Term & Condition

Antas ng Wika

Kahulugan Pormal Di Pormal

Ang mga iskolar ng panitikan at lingguwistika ay nagkaroon ng paghahati o mga kategorya batay sa kung anong antas ng wika ang ginagamit sa araw-araw na pamumuhay ng ating lipunan.

Nahahati ang antas ng wika sa kategoryang pormal at impormal na wika. Sa bawat kategorya ay mayroong antas na dapat mong tuklasin.

Pormal na Wika

Ang pormal na wika ay ang mga salitang ginagamit sa mga pormal na pagkakataon at sinasabing ang istandard ng wika.

Nahahati ang pormal na antas ng wika sa dalawang uri—ang wikang pambansa at ang wikang pampanitikan o panretorika.

Wikang Pambansa

Halimbawa ng Wikang Pambansa

Mga salitang ginagamit sa ating Saligang Batas

“Kami, ang nakapangyayaring sambayanang Pilipino, na humihingi ng tulong sa Makapangyarihang Diyos, upang bumuo ng isang makatarungan at makataong lipunan at magtatag ng isang Pamahalaan na kakatawan sa aming mga mithiin at mga lunggatiin, magtataguyod ng kabutihan ng bawat isa, mangangalaga at magpapaunlad ng aming kamanahan, at titiyak para sa aming sarili at angkanang susunod ng mga biyaya ng kalayaan at demokrasya sa ilalim ng pananaig ng batas at ng pamamahalang puspos ng katotohanan, katarungan, kalayaan, pag-ibig, pagkakapantay-pantay at kapayapaan, ay naglalagda at naghahayag ng Konstitusyong ito.”

Pampanitikan o Panretorika

Ang wikang ito naman ay ang ginagamit sa mga sulatin ng mga dinadakilang pangalan sa panitikan. Ito ay ang mga salitang nagbibigay ng buhay sa mga akda ng mga manunulat, makata, tagapag-ulat, at mga mamamayahag.

Karaniwang matayog, malalim, masining, at mauklay ang pagkakagamit ng wikang pampanitikan o panretorika.

Halimbawa ng Pampanitikan

Ang mga kilala at dinadakila nating manunulat ay bihasa sa paggamit ng mga wikang pampanitikan o panretorika.

“O, pagibig na makapangyarihan Pag ika’y pumasok sa puso ninuman Hahamakin ang lahat Masunod ka lamang.”

– Florante at Laura, Francisco Balagtas

“Ang hindi magmahal sa kanyang salita Mahigit sa hayop at malansang isda Kaya ang marapat pagyamaning kusa Na tulad sa Inang tunay na nagpala”

– Sa Aking mga Kabata, Jose Rizal

Sa makakabasa nito… sana ay matupad lahat ng pangarap mo sa buhay 🙂

Impormal o Di Pormal na Wika

Ang mga salita o wikang impormal o di pormal naman ay ang mga salitang ginagamit ng marami sa araw-araw na normal na talakayan at pag-uusap.

Kahit na hindi wasto ang gamit ng salita, kahit na baliko ang pagkakabigkas sa wika, basta nagkakaunawaan ang dalawang nag-uusap, ay maituturing pa rin itong isang mabisang lunsaran ng ideya, opinyon, at kuro-kuro.

May tatlong uri naman ng impormal na antas ng wika. Ito ay ang lalawiganin, kolokyal, at balbal.

Lalawiganin

Sinasabing impormal ang mga wikang lalawiganin at mga diyalekto dahil sa limitadong bilang ng taong maaaring makaunawa rito.

Kaiba sa wikang pambansa, ang mga wikang lalawiganin ay sumasaklaw sa mga bokabularyong diyalektal o ang mga salitang ginagamit lamang sa partikular na pook o lalawigan.

Kabilang din sa sakop ng wikang lalawiganin ay ang punto o tono kung paano binibigkas ang mga salita.

Bagaman may mga salitang nagkakahawig sa bawat lalawigan, mas marami pa rin ang mga salitang taal o orihinal sa isang pangkat etniko o lugar.

Halimbawa ng Lalawiganin

Ito ay mga salitang ibinatay sa kung ano ang mas komportableng banggitin ng dila, kaysa pansinin ang orihinal na baybay nito.

10 Halimbawa ng Kolokyal

Ewan – may pormal na baybay bilang “aywan”
Kako – may pormal na baybay na “wika ko”
Tena – may pormal na baybay na “tara na”
Nasan – may pormal na baybay na “nasaan”
Ayoko – may pormal na baybay na “ayaw ko”
Meron – may pormal na baybay na “mayroon”
Pede – may pormal na baybay na “puwede”
Tsaka – may pormal na baybay na “at saka”
Kelan – may pormal na baybay na “kailan”
Musta – may pormal na baybay na “kumusta”

Balbal naman ang tawag sa Ingles na slang o mga salitang inihango sa isang wika o inimbento para magkaroon ng sariling kahulugan.

10 halimbawa ng wikang balbal at kahulugan

Sinasabi ring ang wikang balbal ay isang mababang antas ng wika dahil walang itinakdang panuntunan sa paggamit nito at kakaunti ang sanggunian upang patunayan ang pakinabang at tunay na kahulugan at etimolihiya ng mga salitang ginagamit.

Gayunman, masasabing ito ang pinakatanyag sa lahat ng wika dahil sumasalamin din ito sa kulturang popular ng mga Pilipino.

Mga Halimbawa ng Balbal

Erpat na may pormal na kahulugang “tatay o ama”
Tsikot na may pormal na kahulugang “kotse”
Echos na may pormal na kahulugang “hindi totoo, biro lang”
Tomguts na may pormal na kahulugang “gutom”
Sikyo na may pormal na kahulugang “security guard”
Yosi na may pormal na kahulugang “sigarilyo”
Gurang na may pormal na kahulugang “matanda”
Lespu/ Parak na may pormal na kahulugang “pulis”
Kano/ Kana na may pormal na kahulugang “Amerikano o Amerikana”
Tagay/ toma na may pormal na kahulugang “inom ng alak”

Sana po ay mas naliwanagan kayo tungkol sa kaantasan ng wika. Hangad namin na maikalat ang ating wika sa lahat ng taong gustong matuto at maunawaan ito. Maraming salamat po sa pagtangkilik ng aming likha.

Ang post na ito ay handog po sainyo ng Wika101.ph 🙂

Kahalagahan ng Wika sa Lipunan

Ang wika ay isang mahalagang bahagi ng ating lipunan. Ito ay ginagamit upang magkaroon ng pagkakaintindihan sa bawat mamamayan.

Sa pamamagitan ng wika, nagkakaroon ng pagkakaroon ng pagkakaunawaan sa mga kaisipan at opinyon ng bawat isa.

Dahil dito, ang wika ay nagbibigay ng mahalagang papel sa pagpapalaganap ng kultura at kasaysayan ng isang bansa.

Mayroong iba’t ibang gamit at kahalagahan ng wika sa lipunan.

Isa sa mga ito ay ang pagpapahayag ng mga ideya at kaisipan.

Sa tulong ng wika, mas madaling maipapahayag ng bawat isa ang kanilang saloobin tungkol sa mga importanteng bagay sa buhay.

Bukod dito, ang wika rin ay nagbibigay ng pagkakataon sa bawat isa na magbahagi ng kanilang kaalaman at karanasan sa iba.

Ang pagkakaroon ng malawak na kaalaman sa wika ay nagbibigay ng maraming benepisyo sa isang tao at sa lipunan.

Sa pamamagitan ng wika, mas nagiging bukas ang isang tao sa iba’t ibang kultura at tradisyon.

Ito rin ay nagbibigay ng pagkakataon sa bawat isa na maunawaan ang kanilang kapwa at magkaroon ng pagkakaisa sa lipunan.

Dahil dito, mahalagang bigyan ng pansin ang pag-aaral at pagpapahalaga sa wika sa ating pang-araw-araw na buhay.

Mga Nilalaman

Pag-unlad ng Wika sa Kasaysayan

Ang wika ay isa sa mga pinakamahalagang aspeto ng isang lipunan. Ito ay nagbibigay daan sa mga tao upang magkaintindihan at makapag-ugnayan sa isa’t isa.

Sa kasaysayan ng Pilipinas, ang wika ay naglarawan sa mga pangyayari at kultura ng mga sinaunang Pilipino.

Sa bahaging ito, tatalakayin ang ebolusyon ng wika at ang mga pangunahing wika sa Pilipinas.

Ebolusyon ng Wika

Ang wika ay patuloy na nagbabago at nag-e-evolve sa paglipas ng panahon. Sa Pilipinas, mayroong iba’t ibang wika na ginagamit sa iba’t ibang rehiyon.

Noong panahon ng mga sinaunang Pilipino, ang mga ito ay gumagamit ng mga katutubong wika tulad ng Tagalog, Bisaya, at iba pa. Sa panahon ng mga Kastila, ang wikang Espanyol ay naging pangunahing wika ng mga Pilipino.

Nang sumunod ang mga Amerikano , ang Ingles naman ang naging pangunahing wika sa bansa.

Ngunit sa kasalukuyan, ang wikang Filipino na binubuo ng mga salitang Tagalog, Bisaya, Ilokano, at iba pa ay naging opisyal na wika ng bansa.

Ito ay nagpapakita ng patuloy na pag-unlad at pagbabago ng wika sa Pilipinas.

Mga Pangunahing Wika sa Pilipinas

Sa Pilipinas, mayroong iba’t ibang wika na ginagamit sa iba’t ibang rehiyon. Ang mga pangunahing wika sa bansa ay kinabibilangan ng mga sumusunod:

Mayroon ding mga wika tulad ng Chavacano, Tausug, at iba pa na ginagamit sa iba’t ibang rehiyon sa bansa.

Ang pagkakaroon ng iba’t ibang wika sa Pilipinas ay nagpapakita ng kahalagahan ng wika sa pagpapakilala at pagpapahalaga sa kultura ng bawat rehiyon.

Kahalagahan ng Pag-aaral ng Wika

Ang pag-aaral ng wika ay mahalaga upang mapanatili ang kulturang kinabibilangan ng isang tao.

Sa pamamagitan nito, nagiging mas maunlad ang isang lipunan dahil nagkakaroon ng pagkakaintindihan sa pagitan ng mga mamamayan.

Narito ang ilang mga dahilan kung bakit mahalaga ang pag-aaral ng wika:

Pagpapahalaga sa Sariling Wika

Ang pag-aaral ng wika ay nagbibigay ng pagpapahalaga sa sariling wika ng isang tao. Ito ay dahil sa pamamagitan nito, natututo ang isang tao na magmahal sa kanyang wika at kultura.

Sa pagpapahalaga sa sariling wika, nagiging mas matatag ang pagkakakilanlan ng isang tao sa kanyang lipunan.

Pakikipag-ugnayan sa Iba’t Ibang Kultura

Ang pag-aaral ng wika ay nagbibigay ng kakayahan sa isang tao na makipag-ugnayan sa iba’t ibang kultura.

Sa pamamagitan nito, nagkakaroon ng pagkakaintindihan at respeto sa kultura ng ibang tao.

Ang pagkakaroon ng ganitong kakayahan ay mahalaga lalo na sa panahon ngayon na nagkakaroon ng mas malawak na pagkakataon sa pakikipag-ugnayan sa iba’t ibang tao sa buong mundo.

Samakatuwid, mahalaga ang pag-aaral ng wika upang mapanatili ang kulturang kinabibilangan ng isang tao.

Ito ay nagbibigay ng pagpapahalaga sa sariling wika at kakayahan sa pakikipag-ugnayan sa iba’t ibang kultura. Sa ganitong paraan, nagkakaroon ng mas matatag na lipunan na may pagkakaisa at pagkakaintindihan.

Basahin din:

No comments yet. Why don’t you start the discussion?

ano ang kahulugan ng wika essay

IMAGES

COMMENTS

KAHULUGAN NG WIKA – Ang Kahulugan, Buod Ng Uri, Teorya, At Iba Pa

Leave a Comment Cancel reply

Ano ang Kahulugan at Kahalagahan ng Wika?

Ano ang wika?

Bakit mahalaga ang wika?

Pag-unlad ng Kultura at Komunikasyon

Paglalakbay sa Pagkakakilanlan

Ugnayang Nabubuo sa Bawat Salita

Pagbabago ng Panahon

Pag-unlad ng Kaalaman

Wika Aspekto ng Buhay

Frequently Asked Questions

Q: Bakit mahalaga ang multilingguwalismo?

Q: Paano nakakatulong ang wika sa pag-unlad ng ekonomiya?

Leave a Comment Cancel reply

Ano ang Wika, Barayti, Antas, Kahulugan at Kahalagahan Nito

Ano ang Wika

Kahulugan ng Wika Ayon sa Mga Dalubhasa

Kahalagahan ng Wika

Teorya sa Pinagmulan ng Wika

Teoryang Bow-wow

Teoryang Ding-dong

Teoryang Pooh-pooh

Teoryang Ta-ta

Teoryang Yum-Yum

Teoryang Yo-he-ho

Teoryang La-la

Teoryang Ta-ra-ra-boom-de-ay

Teoryang Gesture

Teoryang Hocus-Pocus

Teoryang Eureka

Teoryang Biblical

Teoryang Coo coo

Teoryang Babble Lucky

Teoryang Sing-Song

Mga Katangian

Masistemang Balangkas

Sinasalitang Tunog

Arbritaryong Simbolo ng mga Tunog

Sinasalitang Sistema ng Komunikasyon

Nakabatay sa Kultura

Kategorya ng Paggamit

Antas ng Wika

Balbal o Pangkalye

Lalawiganin

Pampanitikan

Barayti ng Wika

Wika at Kultura: Magkakaugnay sa Bawat Aspeto ng Pamumuhay

Mga Sanaysay Tungkol sa Wika (15 Sanaysay)

Mga Halimbawa ng Sanaysay Tungkol sa Wika

You May Also Like

Kahalagahan ng Wika

Ano Ang Wika?

Kahalagahan ng Wikang Pambansa

Kahalagahan ng Wikang Filipino sa Kasalukuyang Panahon

Kahalagahan ng Wika sa Lipunan

Kahalagahan ng Wikang Filipino sa Edukasyon

Bakit Mahalaga ang Wika?

Ano ang Wika? Kahulugan, Antas, Barayti at Kahalagahan Nito

Ano ang Wika

Pag-unlad at Pagpapahalaga sa Wika

Kahulugan ng Wika Ayon sa mga Eksperto

Kahalagahan ng Wika

Teorya sa Pinagmulan ng Wika

Mga Katangian ng Wika

Kategorya ng Paggamit ng Wika

Ang Antas ng Wika

Antas ng Impormal

Wika at Kultura: Magkakaugnay sa Bawat Aspeto ng Pamumuhay

Pangkalahatang Ekspresyon

Related posts:

Ano ang Wika?

Kahalagahan ng Wika

Kasaysayan ng Wikang Pambansa

Antas ng Wika

Katangian ng Wika o Anyo ng Wika

Leave a Reply Cancel reply

Ano ang Pang Uri? Kahulugan, Kaantasan at Mga Halimbawa

Ano ang isang Pangngalan? Pagpapaliwanag, Paggamit, at Mga Halimbawa ng Pangngalan

Ano ang Panghalip? Halimbawa ng Panghalip, Gamit, Atbp.